हिरकणी आठवते ना? कोजागिरी पौर्णिमेला गडावर दुध देण्यासाठी जाते आणि उशिर झाल्या मुळे गडाचे दरवाजे बंद होतात आणि गडातच अडकून पडते ..आपले तान्हे बाळ घरी असल्यामुळे त्याच्या विरहाने अगदी व्याकुळ होते.जिथे चिलट मुंग्या सुध्दा जाऊ शकत नाही एवढा मोठा डोंगर िथून खाली पाहिलं तरी धक्क व्हायला लागतं . अशा असाध्य डोंगर पार करुन ति माय आपल्या लेकराला जाऊन बिलगते...हे फक्त एका आईचे काळीजीपोटी केलेलं धाडसच... नाॅट विदाऊट माय डाॅटर ...हे पुस्तक त्याच धाटणीतले पण खुप वेगळे ..यातील साम्य म्हणजे आई चे लेकराबद्दलच ममत्व. एक विधवा अमेरिकन स्त्री एका इराणी माणसा सोबतो लग्न करते जो की पेशाने osteopathic Anasthetic (अस्थिचिकित्सा तज्ञ तसेच भूलतज्ञ) डॉक्टर असतो.काही वर्ष निवासी डॉक्टर म्हणुन अमेरिकेमध्ये काम करतो आणि नंतर आपल्या बायकोला आणि पोरीला घेऊन इराणला १५ दिवसांच्या अटी वर घेऊन जातो आणि इथेच गल्लत होते.तो घेऊन जातो कायमचा इराणला राहायला.तिथे गेल्यावर बायकोच्या लक्षात येते आपण पुरते फसलो आहोत,आपली आपल्या मायदेशी जाण्याचे मार्ग बंद झाले आहेत.आता आपण कधीच अमेरिकेला जाऊ शकणार नाही. त्यादोघींना तिथे ओलिस ठेवले जाते,त्यांच्यावर अमानुष अत्याचार केले जातात ,त्याच परिस्थितीमध्ये हि माता अमेरिकन एंबसी मध्ये चकरा मारते पण काहीच साध्य होत नाही. शेवटी चोरट्या मार्गाने तुर्की ने अमेरिकेत दाखल होते. गजानन काळे. ...Read more

बेत्ती मेहमूदी यांचे Not without my daughter हे पुस्तक आज माझे पूर्ण वाचून झाले. वाचनवेडा या ग्रुपमध्ये नॉट विदाऊट माय डॉटर या पुस्तकाबद्दल बरेच चांगले कमेंट वाचून मी रूपालीताई यांच्या पुस्तकभीशी द्वारे हे पुस्तक मी मागून घेतले आणि वाचयला सुरवात कली. या पुस्तकामध्ये एक अमेरिकन महिला जी आपली छोटीशी मुलगी अणि तिचे इराणी पती यांच्या बरोबर पतीच्या घरी इराण जाते. इराण मध्ये गेल्यावर तिला आलेले वाईट अनुभव, पतीने केलेली फसवणूक, तिचा आणि तिच्या मुलीचा शारीरिक अणि मानसिक छळ, युद्धजन्य वातावरण, तेथील लोकांचे राहणीमान, पुरुषी वर्चस्व आणि तेथील चालीरीती आणि परंपरा मुळे महिलांना पुरुषी वर्चस्वाखाली आपले जीवन कसे जगावे लागते हे सर्व पुस्तका मध्ये लेखिकेने मांडले आहे या सर्व परिस्थितीतून ती तिच्या मुलीला घेऊन आपल्या स्वातंत्र्यासाठी इराण मधून पळून अमेरिकेला जाण्यासाठी तिने कशाप्रकारे प्रत्येक अडचणीवर मात करून अमेरिकेला कशी पोहोचली या सर्व घडामोडीचे सर्व प्रसंग आपल्या डोळ्यासमोर उभे केले आहेत मी दिलेल्या या छोट्याशा माहिती पेक्षा स्वतः पुस्तक वाचताना जो आपल्याला अनुभव येतो आणि एकदा हे पुस्तक वाचायला सुरुवात केल्यावर शेवट पर्यंत हे पुस्तक लवकर लवकर वाचून कसे पूर्ण होईल यासाठीच आपली धडपड चाललेली असेल.. ...Read more

"एका आधुनिक हिरकणीची सत्यकथा" आईचं आपल्या मुलांसोबतचं नातं शब्दांपलिकडचं! कवितांमधून वर्णन केलेली आई ही नेहमीच तिची एक प्रेमळ, शांत प्रतिमा आपल्यासमोर घेऊन येते. परंतु खऱ्या आयुष्यात आपल्या मुलांसाठी प्रसंगी अतिशय कठोर होऊन धाडसीपणे निर्णय घेणयाची ताकदसुद्धा तिच्यामध्ये असते याची पुष्कळ उदाहरणे मिळतील. माणूसच नाही तर अगदी प्राणी-पक्षीही याला अपवाद नाहीत! अशा काही उदाहरणांचा विचार करायचा म्हटलं तर सर्वात प्रथम डोक्यात विचार येतो तो स्वराज्यातील "हिरकणीचा"! आपल्या तान्ह्या मुलासाठी ४५०० फूट उंच रायगडचा कडा भर अंधारात उतरून जाणाऱ्या हिरकणीकडे नेहमीच एक धाडसी मातृत्वाचं उदाहरण म्हणून पाहिलं जातं. प्रत्यक्ष शिवरायांनासुद्धा दखल घ्यावी लागणारी ती घटना! आज ३५० वर्षांनंतरसुद्धा ती कथा ऐकताना अंगावर शहारे येतात यावरूनच कल्पना करता येईल की आपल्या मुलासाठी "हिरकणीने" केलेलं धाडस किती अचाट होतं. "नॉट विदाऊट माय डॉटर" ही सत्यकथा आहे अशाच एका आधुनिक "हिरकणीची". बेट्टी महमूदी या अमेरिकन स्त्रीने आपल्या मुलीसाठी केलेल्या एका अफाट धाडसाची ही सत्यकथा! अमेरिकेत राहणार्‍या बेट्टी महमूदीला तिचा नवरा "मूडी" काही कारणाने इराणला घेऊन जातो व तिला तिच्या मुलीसोबत तिथेच डांबून ठेवण्याचा प्रयत्न करतो. बेट्टीसोबतच आपल्या चार वर्षांच्या मुलीवरही तो अनन्वित अत्याचार करतो. यातून सुटका होणे जवळजवळ अशक्य आहे याची जाणीव बेट्टीला झाल्यानंतर आपल्या व मुलीच्या सुटकेसाठी अत्यंत कठीण मार्ग अवलंबण्याचं धाडस ती करते. तिच्या या सुटकेच्या संघर्षाची आणि क्षणाक्षणाला वाचकाच्या हृदयाचा ठोका चुकवणारी ही सत्यकथा! बेट्टी महमूदी यांनी स्वतःच त्यांचा अनुभव सांगितल्यामुळे वाचत असताना त्यांच्यावर आणि त्यांच्या मुलीवर ओढवलेल्या जीवघेण्या घटनेची दाहकता जाणवत राहते. आजही जिथे अमेरिका आणि इराण यांच्यामधून विस्तवही जात नाही तिथे ३० वर्षांपूर्वी काय परिस्थिती असेल याचा फक्त अंदाजच केलेला बरा. अशा वातावरणात फक्त आपल्या नवऱ्यावरील विश्वासाखातर, आपल्या ४ वर्षांच्या मुलीसोबत तेहरानमधे पाऊल ठेवणारी बेट्टी जेव्हा आपला अनुभव पुस्तकातून आपल्याला सांगायला चालू करते तेव्हा वाचक अक्षरशः त्या प्रवासासोबत चिकटून राहतो. तिच्यावर ओढवणाऱ्या सर्व प्रसंगांसोबत वाचक इतका एकरुप होतो की तिच्या थरारक सुटकेनंतर नकळत वाचकाच्या डोळ्यात आनंदाश्रू येतात. बेट्टीचा अमेरिका ते तेहरान आणि परत अमेरिका हा प्रवास आपल्याला खूप काही शिकवून जातो. बेट्टी महमुदी यांनी लिहिलेलं "नॉट विदाऊट माय डॉटर" हे पुस्तक म्हणजे इराणसारख्या काही धर्मांध मुस्लिम देशात व्यक्तिस्वातंत्र्य या मूलभूत हक्कासाठी स्त्रियांना आजही द्याव्या लागणार्‍या कठोर लढ्याची एक प्रातिनिधिक कहाणी आहे असं म्हटलं तरी ते चुकीचं ठरू नये. तब्बल १८ महिने इराणमधे नवऱ्याच्या नजरकैदेत राहिलेल्या काळात स्त्रियांसाठी जाचक असणाऱ्या मुस्लिम रूढी-परंपरा जपताना बेट्टीची होणारी तारेवरची कसरत, तेथील वातावरणात आपल्या मुलीच्या सुरक्षेसाठी - स्वातंत्र्यासाठीची तिची तळमळ - धडपड, मधेच काही काळासाठी आपल्या मुलीपासून झालेली ताटातूट आणि तेव्हा एक आई म्हणून होणारी तिची मानसिक अवस्था, तिला स्वातंत्र्याची कळालेली किंमत आणि स्वदेशी परतण्याची तीव्र इच्छा, सुटकेसाठी तिने केलेले काही अयशस्वी प्रयत्न, शेवटी नाईलाजास्तव जीवावर उदार होऊन आपल्या ४ वर्षांच्या मुलीसोबत इराणमधून बेकायदेशीररित्या पळून जाण्याचा घेतलेला धाडसी निर्णय आणि त्याच्या पूर्णत्वाचा थरारक प्रवास बेट्टी यांनी त्यांच्या या ३०४ पानी "नॉट विदाऊट माय डॉटर" मधून लोकांपुढे आणला आहे. ...Read more

Not Without my daughter बेट्टी महमुदी यांनी स्वतःच्या जीवनावर विल्यम हॉफर यांच्यासोबत लिहलेली वाचनीय कादंबरी. तिचा स्वतःचा नवरा मूडी तिला व तिच्या छोट्या मुलीला खोट बोलून अमेरिकेतून इराणला माघारी परतण्याचे वाचन देऊन घेऊन जातो आणि त्यानंतर लेखिकेला एकमागून एक धक्के बसतात ते स्वतः वाचलेल बर. त्यानंतर अमेरिकेला मुलीला घेऊन माघारी परतण्यासाठी कोणकोणत्या आव्हानांना सामोरे जावे लागते याचे सुलभ पण भयंकर असे वर्णन. तो काळ 80 ते 90 च्या दशकातील होता. या काळात इराणमधून बाहेर पडणे म्हणजे काय दिव्य होत हे ज्याचे त्यानेच वाचावे पण नक्की वाचावेच असे. ...Read more