* Front & back cover images are for illustration purposes only and the price of book is sold separately.
  • Original Book Title: SPEEDPOST
  • Availability : Available
  • Translators : APARNA VELANKAR
  • ISBN : 9788177664409
  • Edition : 11
  • Publishing Year : JANUARY 2004
  • Weight : 0.00 gms
  • Pages : 392
  • Language : Translated From ENGLISH to MARATHI
  • Category : LITERATURE
Quantity
Buying Options:
  • Ebooks:
  • Print Books:
THE RELATION BETWEEN A MOTHER AND HER CHILDREN IS THE MOST PRIMITIVE ONE, THEY ARE TIED TOGETHER TIGHTLY THROUGH THE UMBILICAL CORD AND THROUGH THEIR MINDS AS WELL. THIS NEW ERA HAS GIVEN A DIFFERENT DEPTH TO THE RELATION BETWEEN A MOTHER AND HER CHILDREN. THIS NEW ERA, WITH ITS COLLAPSED MORAL CULTURE AND DISINTEGRATING VIRTUES IS SHATTERING AND CHALLENGING THE RELATIONSHIP, THE FAITH ON EACH OTHER. THE INTERNATIONALLY FAMOUS AUTHOR SHOBHA DE, HAS WRITTEN LETTERS TO ALL HER 6 CHILDREN AS A MOTHER. THESE LETTERS ARE COMPILED TOGETHER IN THIS BOOK. EACH MOTHER WILL FIND THEM CLOSE TO HER HEART; EACH LETTER REVEALS A MOTHER'S MIND. THE LETTER REFLECTS THE WORRIES OF A MOTHER, THE BURDEN ON HER HEART AND MIND IN THE ANXIETY OF HER CHILDREN'S WELFARE. TODAY'S COMPETITION AND THE WORLD WITH ITS VICE AND TEMPTATIONS IS MORE THAN ENOUGH TO MAKE ANY MOTHER ANXIOUS. TOPICS LIKE THE FAMILY, THE RELATIONSHIP, THE FAMILY CULTURE, TRADITIONS, THE INSISTENCE ON BEING VIRTUOUS, STRICT DISCIPLINE, THE REVOLUTIONARY ATTITUDE OF THE YOUNG GENERATION, THE LENGTHY PHONE CONVERSATIONS, THE BILLS CAUSING SEVERE ARGUMENTS IN THE HOUSE, THE LINGERING PARTIES TILL MIDNIGHTS, THE INTERNET CHATTING, THE LIST IS ENDLESS; ALL THIS IS COMPILED IN THIS BOOK. IT ALSO INCLUDES THE TOPICS LIKE ADOLESCENCE, LOVE AT A TENDER AGE, THE PHYSICAL ATTRACTION, FRIENDSHIP WITH ITS VARIOUS DIMENSIONS, CHOOSING A PARTNER, AND THE DISPUTES IN THE CLOSE RELATIONSHIPS. COUNTRY, GOD, RELIGION. SOCIAL LIABILITIES, SENSE OF CITIZENSHIP! THE TOPICS ARE VARIOUS, THE INCIDENCES ARE DIFFERENT. THESE LETTERS WILL SHOW THE TENDER LOVE OF A MOTHER, FULL OF AFFECTION, FULL OF WORRIES. SHE LOVES YOU, SHE BEATS YOU TO AWAKE THE SLEEPING SENSES. SHE TEASES, SHE RIDICULES. SHE MAKES YOU LAUGH, SHE MAKES YOU CRY. SHE HAS WRITTEN THESE LETTERS, FULL OF ALL THE FEELINGS YOU WISH TO FEEL, EACH LETTER WILL TOUCH EVERY LIVELY MIND.
N/A

No Records Found
No Records Found
Keywords
Customer Reviews
  • Rating StarTrupti Kulkarni

    शोभा डे लिखित, अपर्णा वेलणकर अनुवादित ‘स्पीडपोस्ट’ या मेहता पब्लिशिंग हाऊस (पुणे) यांनी प्रकाशित केलेल्या या पुस्तकातल्या ‘पेज थ्री आई’ या पात्राला ‘प्रणव कुलकर्णी’ यांनी लिहिलेले पत्र. _________________ झगमगत्या दुनियेतून मुलांच्या भावविश्वात अगद उतरता येणाऱ्या पेज थ्री पण तितक्याच हळव्या आईस, तब्बल सहा मुलांचं नेटानं संगोपन करताना वेगवेगळ्या टप्प्यांवर पत्ररूपानं त्यांच्यासमोर तू अनुभवांची शिदोरी खुली केलीस. ही पत्रं तुला प्रकाशित का करावीशी वाटली माहीत नाही; पण ती केलीस हे उत्तम झालं. कसंय, अडनेडी वयातल्या प्रत्येकालाच कधीतरी वाटतं की `आई आपल्याला पुरेसा वेळच देत नाही आणि आपल्यावर तिचं मुळी थोडंफारही प्रेम नाहीये. इतरांच्या आया बघा.` तुलनेचं हे वादळ आई आणि मुलाच्या नात्यात आलं की जहाजावर कितीही रसद असली तरी आपल्याला सुखी ठेवण्यासाठी झटणाऱ्या फूटभर अंतरावरल्या चेहऱ्यावरच्या गाजदार लाटाही मग, मन ओळखेनासं होतं. नात्यांमधले अडथळे असो वा नातं सुशेगात वल्हवणारी वल्ही, दुनियेत सगळीकडे थोड्याफार प्रमाणात सारखीच असतात; पण बंडखोर वयात हे सांगणार तरी कोण आणि कसं? तू लिहिलेली पत्रं केवळ तुझ्या सहा मुलांपुरती मर्यादित न राहता कितीतरी टीनएजर्सच्या मनांचा अचूक ठाव घेतात ती तू हे सांगतेस म्हणूनच. सतत चेहऱ्यावर मेकअपची मागणी करणारं जग, लेखिका म्हणून सगळी व्यवधानं विसरून वाचकांना आवडणाऱ्याच साच्यात शाई ओतायला सांगणारा कागद, वैवाहिक आयुष्याच्या स्वतःच्या म्हणून असलेल्या स्वतंत्र अपेक्षा आणि या सगळ्याला पुरून उरत मुलांना पत्रांतून आयुष्य उत्फुल्लपणे जगायला शिकवणारी तू. आमच्या आया पेज थ्री कल्चरच्या नसतीलही, स्वतःच्या मनातलं कागदावर मुक्तपणे लिहिणं त्यांना कदाचित कॉलेजनंतर जबाबदाऱ्यांच्या धबडग्यात जमलंही नसेल, पण म्हणून त्यांनी आमच्यासाठी आयुष्यासोबत केलेल्या तडजोडीचं महत्त्व थोडीच कमी होतं? `स्पीडपोस्ट` वाचताना प्रत्येकजण आईसोबतच्या आपल्या नात्याचे अर्थ पानापानांवरच्या अवकाशात शोधत राहतो. प्रत्यक्ष ओळीं इतकंच बिटविन दि लाईन्स लिहिणाऱ्या तुझ्या लेखणीचं हे खरं यश. मुलांपाशी व्यक्त होताना तू इतका कमालीचा मोकळेपणा कसा राखू शकतेस याचं कॉलेजात हे पुस्तक वाचल्यावर प्रचंड आश्चर्य वाटलेलं (पुढं `स्पाउज`सारख्या पुस्तकांतून मात्र तुझ्या जगण्याची फिलॉसॉफी गवसली). जे विषय बोलताना आम्हीही संकोचतो तेसुद्धा तू किती सुंदरपणे हाताळले आहेत. जबाबदारीपूर्ण जगण्यासाठी मुलांची मानसिक बैठक घडवताना कुठलाच विषय तू गौण मानला नाहीस. जगण्याबद्दल तू आमच्या भाषेत बोललीस आणि कितीतरी गुंते झरझर सुटले. स्वतःच्याच विश्वात मुलं हरवलेली असताना आई म्हणून खंबीर स्टँड मांडलास आणि जाणवू देत नसली तरी आईचंही स्वतंत्र आयुष्य असतं हे मान्य करायला शिकवलंस तू आणि हेही शिकवलंस की स्वतंत्र आयुष्य असूनसुद्धा मुलंच तिच्या आयुष्याचा ड्रायव्हिंग फोर्स असतात. असंख्य टिनएजर्सच्या मनांतलं द्वंद्व शांत करत आयुष्याला स्थिरत्व आणि दिशा देणाऱ्या तुझ्या या दीपस्तंभरूपी `स्पीडपोस्ट`ला म्हणूनच हे प्रतिपत्र. आयांवर कितीही रुसलो तरी त्यांच्याशी असलेले अतूट बंध जाणणारी आम्ही मुलं ...Read more

  • Rating StarDAINIK TARUN BHARAT 20-02-2004

    जगण्याचा वेगळा दृष्टिकोन देणारं : स्पीडपोस्ट... पत्रे ही खरे तर प्रत्येक व्यक्तिच्या जीवनातील अत्यंत खासगी मालमत्ता. खासगी आणि एक वेगळा ‘आपुलकीचा अनुभव देणारी. दुसऱ्याची पत्रे वाचायची नसतात असा संकेत असतानाही जेव्हा दुसरे ती पत्रे स्वत:हून प्रसिद्ध रतात तेव्हा? तेव्हा अशी पत्रे नेहमीच वाचायची असतात. किमान शोभा डे यांनी त्यांच्या सहा मुलांना लिहिलेली ही पत्रे तरी प्रत्येक पालकांनी आणि मुलांनी वाचायला हवीत. पत्रांबाबतचा लोकसंकेत माहीत असूनही ही पत्रे केवळ आपल्याच मुलांसाठी मार्गदर्शक ठरणारी नाहीत तर इतरांनाही त्यातून खूप काही मिळण्यासारखे आहे. हा लेखिकेचा विश्वास सार्थ आहे. अपर्णा वेलणकर यांनी स्पीडपोस्टचा मराठीमधून केलेला अनुवाद तितक्याच मुक्तपणे व्यक्त झाला आहे. बोलीभाषेतील शब्दांमध्येही सेलिब्रेटिज वर्गाचा टच आणि त्यातून मनाचा धांडोळा शोधण्याची सुरेल कसरत या अनुवादामध्ये उमटली आहे. थोडसं लांबण वाटत असलं तरी ते आवश्यकच आहे, याची पुरेपूर जाणीव वाचताना होत राहते. समाजाच्या अत्यंत उच्चभ्रू वर्गातील एक नामांकित प्रस्थ असलेल्या डे यांच्या जीवनशैलीचा पुस्तकावर प्रभाव असणे स्वाभाविक आहे. पार्टी, शेड्युल्स, देशात आणि परदेशातील असाईनमेंटस अशा बिझी लाईफस्टाईलमध्येही आईच्या मनात आपल्या मुलांविषयी असलेल्या सर्वसामान्य चिंता आणि शंकांपासून त्याही सुटलेल्या नाहीत, याचे सरळसोट चित्रण स्पीडपोस्टमध्ये आहे. त्यातही त्यांची मुले म्हणजे पहिल्या लग्नाची दोन, दुसऱ्या लग्नाची दोन आणि दुसऱ्या पतीची दोन अशी सहाजणं. घरामध्ये गोकुळ असावं असं वाटणाऱ्या या वलयांकित कुटुंबातील प्रश्न चारचौघांसारखेच पण उत्तर मात्र खास शोभा डे स्टाईलची. आपलं आणि आपल्या मुलांच्या आयुष्याची तुलना करताना कुठेही आपण ‘ग्रेट’ असल्याचा ‘फील’ त्या होऊ देत नाहीत हेच त्यांचे ‘ग्रेट’पण सर्वात धाकटी मुलगी आनंदिता रडून विचारते की, आज रात्री तू पार्टीला न जाता माझ्याबरोबर राहू नाही का शकत, तरीही तिचा विरोध पत्करून लेखिकेचं पार्टीला जाणं आणि घरी परत येईपर्यंत मुलीच्या आठवणीने झालेली जिवाची घालमेल या पुस्तकाच्या प्रारंभापासूनच त्यातील आशय मनामध्ये घट्ट बसून जातो. सकाळी आनंदिताने येऊन मारलेली मिठी एखाद्याने थोबाडीत मारण्यापेक्षाही कठोर शिक्षा होती ही लेखिकेची जाणीव स्वत:च्या चुका आणि संवेदनशीलता प्रामाणिकपणे व्यक्त करणारी आहे. स्पीडपोस्टची पकड तेथूनच सुरू होते. रणदीप, राधिका, आदित्य, अवंतिका, अरुंधती, आनंदिनी या आपल्या मुलांना लिहिलेली पत्रे म्हणजे स्पीडपोस्ट, मुलांच्या आयुष्यातील अनेक घटनांची साक्षीदार असलेल्या आणि नसलेल्या आईने याबद्दल मुलांशी, मुलांच्या भाषेत, मुलांसाठी आणि स्वत:साठीही केलेला हा लेखनप्रपंच. या घटनांमध्ये मुलांच्या शाळा, त्यांचा पहिला जॉब, इंटरव्ह्यू, मुलींखती शाळेची सहल, मैत्रिणीमध्ये झालेली भांडाभांडी अशा रुटिन घटना तर आहेतच, पण मुलीने पहिल्यांदा आईशिवाय केलेली शॉपिंग, मुलांच्या गर्लफ्रेंडस, प्रेमप्रकरण, त्यांची पहिली घरच्याशिवाय केलेली व्हॅकेशन टूर, चॅटरुममधील गप्पा आणि त्यातून लेखिकेला आलेलं टेन्शन... अशा काही पत्रांमधून आईला वाटणारी काळजी, मुलं आपल्यापासून दूर तर जात नाहीत ना, याची चिंता आणि पुन्हा मुलांकडे आपल्यासाठी पुरेसा वेळ नसला तरी त्यांना आपली आठवण आहे याचा विश्वास, प्रत्येक पत्राच्या शेवटी व्यक्त होताच. स्पीडपोस्टमधील अनेक पत्रं मनाला भिडणारी आहेत. तरीही त्यातील एका पत्राचा इथे उल्लेख करायलाच हवा. घरातला मोठा मुलगा असलेल्या रणदीपला आपल्या कर्तव्याची जाणीव करून देताना, त्याच्या हाती परिवाराची जबाबदारी सोपविताना लेखिकेने त्याच्यावर असलेला विश्वास आणि लहान भावंडांना समजावून घेण्यासाठी त्याला करावी लागणारी कसरत या दोन्हींची सांगड घातली आहे. त्याच्यात आणि त्याच्या सर्वात धाकट्या बहिणींमध्ये असलेले तब्बल सोळा वर्षांचे अंतर तसे प्रचंडच. तरीही तो आपल्या परिवाराला एकसंघ ठेवू शकतो. ही तिची सक्षम जाणीव तिने अतिशय भावस्पर्शीपणे मांडली आहे. यातील लेखिकेच्या लिखाणाची स्टाईल कोठेही न मारता चपखलपणे अनुवाद करण्याची किमया वेलणकर यांना उत्तम रितीने जमली आहे. सिलेक्टिव्ह मेमरीज या पुस्तकाचा अनुभव त्यांच्याकडे असला तरी स्पीडपोस्टकरता त्यांचे कौतुक करायलाच हवे. जीवनाचा एक वेगळा दृष्टिकोन ही पत्रे आपल्याला देतात. ज्याला जीवनाच्या आसक्तीचा मनमुराद अनुभव घ्यायचा असेल त्यांनी ही स्पीडपोस्ट वाचायलाच हवीत. -सुनिता महामुणकर ...Read more

  • Rating StarDAINIK SAKAL 21-03-2004

    आईची मुलांसाठी ‘भेट’... सध्याच्या जीवघेण्या स्पर्धेच्या युगात आयुष्याला सामोरे जाताना आपली मुले तग धरतील ना, मोहमयी दुनियेत पावलापावलावर दिसणाऱ्या प्रलोभनांना केवळ आधुनिकता आणि खोट्या प्रतिष्ठेसाठी भुलून ती भरकटणार तर नाहीत ना, ही चिंता सध्या प्रत्यक आईलाच भेडसावते. अशाच आधुनिकतेच्या झंझावातात वावरणाऱ्या आल्या सहा मुलांना प्रसिद्ध लेखिका शोभा डे यांनी लिहिलेली पत्रे कोणत्याही आईच्या हृदयातील भावनाच बोलून दाखवतात. ई-मेल, एसएमएसच्या सध्याच्या जमान्यात मुलांचा आईवडिलांशी संवादही दुर्मीळ झाला आहे. अशा मुलांना नव्या जगात जगताना, झुंजताना, संकटांमधून वाट शोधताना एक शिदोरी हवी म्हणून लेखिकेने या पत्रांच्या माध्यमातून त्यांच्याशी संवाद साधला आहे. कुटुंब, त्यातील व्यक्तींचे परस्परांशी नाते, परंपरा, नीतिमूल्ये यांची चर्चा या पत्रांत आहे. आपल्या संस्कृतीची, कुटुंबव्यवस्थेची मुलांना ओळख करून देत असतानाच आपण ही संस्कृती पुढच्या पिढीकडे संक्रमित करण्यास कमी पडलो, ही खंतही त्यांना आहे. झगमगत्या दुनियेत, प्रसिद्धीच्या वलयात वावरत असताना मुलांच्या बालपणातील काही गोष्टी निसटून गेल्याची जाणीव त्यांना आहे. पण त्याचबरोबर मुलांचे वाढते वय, बदलते भावविश्व, नव्या पिढीला हवेहवेसे वाटणारे स्वतंत्र, मुक्तजीवन, बंडखोर वृत्ती या गोष्टी छोट्या छोट्या प्रसंगांतून त्यांनी जाणल्या आहेत, टिपल्या आहेत. मुलांना त्यांच्या विचारांनी जगू देताना, तरुण वयात त्यांना हवे ते क्षेत्र निवडण्याचे स्वातंत्र्य देत असतानाच बाह्य जगातील प्रलोभनांना, दिखाऊपणाला ती भुलणार नाहीत, याची काळजीही आई या नात्याने पुरेपूर घेतली आहे. त्यासाठी त्यांनी उपदेशाचे डोस पाजलेले नाहीत किंवा आकांडतांडवही केलेले नाही. एखादी गोष्ट पटली नाही किंवा योग्य नाही म्हणून नकार देऊन त्यांनी मुलांना दुखावले नाही. मुलांना त्या गोष्टीचा त्यांनी अनुभव घेऊ दिला. स्वतंत्र व्यक्तिमत्त्वाच्या व्यक्ती तुलना व स्पर्धा यांचा स्पर्श न होता एकत्र राहू शकत नाहीत. पण स्पर्धेची क्षणिक भावना जोवर तुमच्या मनाचा पूर्ण कब्जा घेत नाही आणि नात्याच्या मुळावर घाव घालण्याइतकी प्रबळ होत नाही, तोवर तिचे अस्तित्व नाकारण्याची केविलवाणी धडपड करू नका, असे त्या मुलांना बजावतात. त्याचबरोबर प्रत्येक व्यक्तीला ‘सपोर्ट सिस्टिम’ची गरज असते आणि ती आई, भावंडांच्या आधारानेच भागविली जाते. त्यासाठी कुटुंबातील व्यक्तींचे परस्पर नातेसंबंध दृढ असणे गरजेचे आहे, असेही त्या म्हणतात. आपल्या सहा मुलांचे स्वभाव भिन्न असले, आवडीनिवडी टोकाच्या असल्या तरी प्रेमाच्या धाग्याने त्यांच्यातील नात्याची वीण घट्ट ठेवण्याचा प्रयत्न शोभा डे यांनी जाणीवपूर्वक केल्याचे दिसते. प्रेमाने ओथंबलेली, मायेने जवळ करणारी, कधी रागावणारी, वास्तवाची जाणीव करून देत चिमटे काढणारी, कधी हसवणारी, तर कधी धारेवर धरणारी ही सुंदर पत्रे कोणत्याही आईला आपलीच वाटतील. आधुनिक जगाला सामोरे जाणाऱ्या नव्या पिढीतील मुलांसाठी ही पत्रे म्हणजे खरोखरच शिदोरी आहे. संदर्भ बदलले तरी कोणत्याही दोन पिढ्यांमधील नातेसंबंध, परस्परांविषयीच्या भावनाच ही पत्रे व्यक्त करतात. -नयना निर्गुण ...Read more

  • Rating StarDAINIK SAMANA 04-04-2004

    तरुणांपासून प्रौढांपर्यंत साधलेला संवाद... शोभा डे यांच्या सिलेक्टिव्ह मेमरीज या पुस्तकाचा अनुवाद अपर्णा वेलणकर यांनी केला होता. त्यांनीच शोभा डे यांच्या ‘स्पीड पोस्ट’ या पुस्तकाचाही अनुवाद केला आहे. या पत्ररूपी पुस्तकाचं वेगळेपण यात आहे की मुलांना द्देशून लिहिलेल्या या पत्रातील संवाद तरुणांपासून प्रौढांपर्यंत साऱ्यांशीच साधतो. खरं म्हणजे ई-मेलच्या जमान्यात पत्रं हा कालबाह्य प्रकार ठरला आहे. तरीही ‘स्पीड पोस्ट’नं आपलं एक वेगळं स्थान निर्माण केलंय. ‘स्पीड पोस्ट’मधली सहा मुलांची ममा ही जगातल्या कोणत्याही मातेची प्रतिमा. आपल्या काळजाच्या तुकड्यांवर अपार मायेचा वर्षाव करणारी, प्रेमळ कधी तितकीच कठोर, तर कधी काळजीनं हळवी होणारी आई आपल्याशी जवळीक साधते. २१व्या शतकाच्या उंबरठ्यावरील तरुणाईपुढील आव्हानं, स्पर्धा, बदलती जीवनमूल्यं, अर्थसत्तेचं अनिर्बंध प्राबल्य यामुळे अवघे आयुष्य ढवळून निघत आहे. त्यातच नातेसंबंधांना हादरे बसत आहेत. या साऱ्याला सामोरे जाताना तरुणाई कधी गोंधळलेली, कधी भरकटलेली होऊ शकते. कोवळ्या वयातील त्यांच्या विश्वाशी सुसंवाद साधण्याचा, त्यांचं आधुनिक बदलतं, अपरिहार्य जग समजून घेण्याचा स्तुत्य प्रयत्न या पुस्तकात केला गेलाय. मुलांशी संवाद साधताना कुठेही छडी उगारलेली दिसत नाही. प्रसंगी समज दिली गेली असेल, पण चुकलेलं कोकरू उबदार घरट्याच्या वाटेवर परतेल असा विश्वास यात व्यक्त होतो. त्यांची उच्चभ्रू जीवनशैली, अत्यंत व्यस्त आयुष्य, धावपळ, मन अस्वस्थ करणाऱ्या आयुष्यात घडलेल्या अनेक कडू-गोड घटना त्यातूनही कुटंबाशी असलेलं घट्ट नातं हे ‘घार हिंडते आकाशी चित्त तिचे पिल्लांपाशी’ असंच. कुटुंबात पहिल्या पतीची, दुसऱ्या पतीची मुलं अशी. अपरिपक्व वयातील मुलांशी संवाद, आपुलकी साधणं, सर्वांनाच आपलं घर वाटणं यात ममाची स्त्रीची भूमिका महत्त्वाची. ही कसरत करताना आलेले अनुभव, प्रसंग, मनाची होणारी घालमेल पत्रांतून व्यक्त होत राहते. पुस्तकातील असंख्य पत्रांत विविध विषयांवर चर्चा आहे. कौटुंबिक चौकट, परस्पर नातेसंबंध, संस्कृती, नीतिमूल्यांचा आग्रह, तर दुसरीकडे आधुनिक जगाचं अनिवार आकर्षण असलेली जीवनशैली पार्ट्या, इंटरनेट चॅटिंग, तासन्तास चालणारे टेलिफोन कॉल्स, स्पर्धा, आव्हानं, प्रलोभनं अशा सर्वस्पर्शी पत्रांचा खजिना मनाला स्पर्शून जातो. या पत्रांचा सूर केवळ उपदेशाचा, काळजीचा आग्रहाचा नाही. लेखिकेनं आपलं मनही अत्यंत दिलदारपणे उलगडलंय. मागे वळून बघताना नकळत आपल्या हातून घडलेल्या चुकांची कबुलीही आहे. आधुनिक जगात वावरताना आपली मुलं विचारपूर्वक निर्णय घेतील. नातेसंबंधांना हादरे बसणार नाहीत, मोठा मुलगा वडीलकीच्या नात्याने कुटुंबाचे बंध सैल होऊ देणार नाही असा सार्थ विश्वास त्या व्यक्त करतात. पत्रातील भाषेचा डौल काही वेळा सेलिब्रिटी टच वाटला तरी तो भावस्पर्शी, हळुवार मनाचा उद्गार आहे हे जाणवतं. काही पत्रांचा शेवट मात्र अगदी काळीज ओतल्यासारखा. ‘सदैव काळजी आणि संशयात बुडालेली तुमची ममा.’ असा आपल्या दोन मुलांना उद्देशून लिहिलेल्या एका पत्रातील हा तुकडा ‘तुम्ही किती बदल्या मिळवता किती पैसा अगर पुरस्कार मिळवता याच्याशी मला देणं-घेणं नाही. तर मग मी चुकूनसुद्धा तुमच्या पायात पाय अडकवायला मध्ये मध्ये येणार नाही. ‘प्रॉमिस!’ प्रस्तुत पुस्तकातील हा संवाद कोणत्याही संवेदनशील जागरूक पालकाच्या व पाल्याच्याही काळजाला हात घालणारा, त्यांचं अंत:करण उलगडून दर्शविणारा एकमेकांवरच्या विश्वासानं, मायेनं एकमेकांशी घट्ट बंध असलेलं हे कुटुंब वर्षाच्या सरत्या रात्री उगवत्या वर्षाच्या स्वागतासाठी एकमेकांसोबत सज्ज असतं. तो क्षण एकमेकांच्या मिठीत पाणावलेल्या नेत्रांनी साजरा होता. वाचकांनाही पत्रांप्रमाणेच हा क्षणही मुठीत धरून ठेवावासा, हृदयात साठवून ठेवावासा वाटतो. -माधुरी महाशब्दे ...Read more

  • Read more reviews
Write Your Own Review
  • Default typing language is Marathi. To type in English press Ctrl+G key combination
Submit Review
PLEASE SEND YOUR AUDIO REVIEW ON editorial@mehtapublishinghouse.com

Related Books

People Who Bought This Item Also Bought

Latest Reviews

NADIMUKH
NADIMUKH by PERUMAL MURUGAN Rating Star
गार्गी म्हात्रे

पेरुमाल मुरुगन ह्या तामिळ लेखकाच " नदीमुख" हे अनुवादित पुस्तक वाचले. मराठी मध्ये दाक्षिणात्य भाषां मधल्या तामिळ भाषेच्या उत्तम साहित्याची वाचन संधी या पुस्तकाच्या निमित्ताने मिळाली. साठच्या दशकात जन्मलेल्या पिढीला वेगाने ,खर तर अती वेगाने बदलत जाणाऱ्ा तंत्रज्ञान व तरुण पिढीची मानसिकता यांचे सुंदर चित्रण या कादंबरी मध्ये करण्यात आले आहे. माणूस किंवा असुर पालक असला की मुलांच्या भविष्याची चिंता त्यामधून उद्भवणारा संघर्ष साध्या सोप्या पण प्रवाही भाषेमधून आपल्या समोर उभा राहातो. कुमारासुराच्या एकसुरु झापडे लावून घेतलेल्या आयुष्यात `नदीमुख` दर्शना नंतर झालेली तगमग व बदल यांचे खूप सुंदर वर्णन शेवटी आलेल आहे. डॉ. मानसी जयंत केळकर यांनी अतिशय प्रवाही भाषेत व उत्कृष्ट समर्पक शब्दात पुस्तक अनुवादित केल्यामुळे कांदबरीची मजा घेता येते. मराठी व्यतिरिक्त अन्य भाषेतील साहित्य वाचनाला उपलब्ध करुन दिल्या बद्दल मेहता पब्लिशिंग हाऊस व डॉ मानसी केळकर यांचे आभार ! ...Read more

KHULBHAR DUDHACHI KAHANI
KHULBHAR DUDHACHI KAHANI by SUNANDA AMRAPURKAR Rating Star
साधना साप्ताहिक ३ ऑगस्ट २०२४ ... अशोक राणे

सुनंदा अमरापूरकर यांनी त्यांचं `खुलभर दुधाची कहाणी` हे आत्मकथन पाठवलं तेव्हा `आता हे वाचायचं केव्हा` असा प्रश्न सर्वप्रथम मनाशी आला. देणेकरी दाराशी ठाण मांडून बसावेत तशी अनेक पुस्तकं, कोणी कोणी पाठवलेल्या त्यांच्या फिल्म्स आणि माझे सतराशे साठ व्याप सोर असताना कसा वेळ काढायचा? माझं सबंध आयुष्य सिनेमा, तो आकाराला आणणारे दिग्दर्शक, कलावंत, तंत्रज्ञ, त्यांच्या निर्मितीमागच्या प्रेरणा आणि त्यांच्यातला माणूस याचा शोध घेण्यात गेलं. एका गोष्टीचं कुतूहल होतं आणि ते म्हणजे या सर्वांच्या पलीकडे असलेलं, परंतु क्वचितच कळलेलं असं त्यांच्या कुटुंबातल्याच व्यक्तीने वर्णिलेलं अमरापूरकरांचं चरित्र ! सगळी व्यवधानं बाजूला ठेवून सुनंदा अमरापूरकरांचं आत्मकथन वाचायला हे कुतूहल पुरलं. मनोगतातलं पहिलंच वाक्य आहे... `मी या आठवणी का लिहिल्या ?` ...आणि मला चट्‌कन थोर अभिजात अभिनेत्री इंग्रीड बर्गमन हिचं `माय स्टोरी` आठवलं. तिनेही अशीच सुरुवात केलीय. तिची मुलं म्हणाली, `तुझ्या आयुष्याविषयी कुणी तरी तिखटमीठ लावून काहीबाही लिहील, त्याआधी तूच सारं खरं मोकळेपणानं सांगून टाक. तिने जाडजूड ग्रंथात अभिनेत्री म्हणून तिचा सारा प्रवास कसलाही आडपडदा न ठेवता सविस्तर सांगितला. सुनंदाताईंचं पुस्तक आणि त्यातलं हे पहिलं वाक्य वाचताना मला हे का आठवावं? त्यांची पहिली ओळख म्हणजे नाट्य-चित्रसृष्टीतला एक मोठा अभिनेता, दिग्दर्शक सदाशिव अमरापूरकर यांच्या पत्नी आणि अलीकडचा परिचय म्हणजे एक उत्तम अनुवादकर्त्या. तर आता त्या आपल्या प्रसिद्ध नवऱ्याविषयी काय आणि कसं सांगतात, त्याचबरोबर त्यांचं वैवाहिक सहजीवन, एकूणच त्यांचं कौटुंबिक जीवन कसं उलगडून दाखवतात याचं कुतूहल होतं. मुख्य म्हणजे त्यांची मध्यमवर्गीय पार्श्वभूमी आणि सदाशिव अमरापूरकरांना मुंबईत स्थैर्य लाभेपर्यंत नगरसारख्या छोटया शहरातला त्यांचा वावर यातून पुढला सारा अचंबित करणारा प्रवास त्या का मांडतात याचीही उत्सुकता मनात होतीच, अमरापूरकर कुटुंबाचा प्रवास हा केवळ नगर ते मुंबई नव्हता. एखाद्या नवख्या नटाने रंगमंचाच्या अंधाऱ्या अवकाशात प्रवेश करावा आणि अचानक त्याच्यावर सर्व अंगांनी प्रखर प्रकाशझोत यावा, त्याचे डोळे इतके दिपून जावेत की त्याला ते नीट उघडून सभोवताल पाहता येऊ नये असाच काहीसा अनुभव या कुटुंबाने घेतला आहे. प्रायोगिक वे व्यावसायिक रंगभूमी हे स्थित्यंतर तसं फार तर कनिष्ठ ते उच्च मध्यमवर्गीय याच काहीशा परिचित अवकाशातलं; परंतु हिंदी सिनेमातली प्रसिद्धी तर भिरभिरावून टाकणारी. ते अंगावर घेत, वागवत या कुटुंबाने कशी वाटचाल केली हे जाणून घेण्याची उत्सुकता होती. एवढी प्रचंड प्रसिद्धी आणि वलय लाभूनही अमरापूरकर कधी फिल्मी झाले नाहीत हे वाटतं तितके सोपे नाही. `खुलभर दुधाची कहाणी यातून ते उलगडणार होते... वाचायला सुरुवात केल्यावर ते खूप तपशीलवार आणि पसरटही वाटलं. पण वाचत गेलो तसतसं लक्षात आलं की, सुनंदाताईंनी चितारलेला परिसर तप‌शिलातल्या काही फरकाने आपलाही आहे. आपणच प्रत्यक्ष जगलेले, पाहिलेल वाचतो आहोत. साठ-सत्तर वर्षांपूर्वीच्या आमच्या शाळकरी वयापासून वाचलेल्या साहित्यातून हेच सर्व पाहत आलोय. आपल्या मुलांच्या आणि नातवंडाच्या पिढीला तर हा काळ अवकाश सर्वस्वी अपरिचित. हे त्यांच्यासाठीही आहे. आजच्या नव्या पिढीला 2000 चा चित्रपट जुना वाटतो, तेव्हा त्याआधीच्या त्यांच्या आजोबा, पणजोबा, खापर पणजोबा यांच्या सिनेमाशी आपण जसा त्यांचा परिचय करून देतो तसंच आहे हे. शिवाय या कथनाच्या नायिकेने पुढे अपरिहार्य असं जे वळण गाठलं आहे, त्यासाठी हे आवश्यकच आहे. संथ लयीत सुरू झालेलं आणि काहीसं रेंगाळल्यासारखं वाटणारं गाणं उत्तरोत्तर हलक्याशा द्रुत लयीत समेवर यावं असं हे आत्मकथन आहे. तरीही पूर्वार्धावर थोडे अधिक संपादकीय संस्कार झाले असते, तर आवश्यक असणाऱ्या संथ लयीला रेंगाळावं लागलं नसतं. `प्रत्येक यशस्वी पुरुषामागे एक स्त्री असते` या प्रसिद्ध उक्तीच्या पलीकडे इथे काहीतरी आहे. ही नायिका इथे केवळ एवढ्याच भूमिकेत नाही. ही भूमिका पार पाडताना तिने सर्व प्रकारे गांगरवून टाकणाऱ्या परिस्थितीतही स्वतःला जपलं, स्वतःमधल्या गुणांना जमेल तसं आणि तेवढं खतपाणी घालत जोपासलं आणि आपली म्हणून एक ओळख निर्माण केली. ज्या संपूर्णतः अकल्पित, अनपेक्षित जबाबदाऱ्या येऊन पडल्या, त्या लीलया पार पाडत तिने आपलं व्यक्तिमत्त्व जपलं. `मीच एकटीने सारं पहायचं` असा सतत तक्रारखोर धोशा लावत एखादी कर्कशा झाली असती; परंतु सुनंदाताईंचं तसं झालं नाही. म्हणून पुस्तक वाचून झाल्यावर फोनवर मी त्यांना एवढंच म्हणालो, `माउली, कुठून गं इतकी ऊर्जा आणलीस?` 1950 चं दशक, त्याआधीचा आणि नंतरचाही काळ तसा गरिबीचा आहे. समाजाच्या सर्व थरांत अभावग्रस्तता आहे. कसला अभाव आहे याचीही त्या काळ अवकाशाला जाण नाही. आहे ते गोड मानून घेत जगण्याचा हा काळ. या सामाजिक स्तराखाली असाहाय्यपणे जगणारा एक वर्ग आहे. त्याचीही वास्तपुस्त करण्याची गरज या वातावरणात आहे. परंतु सर्वांत महत्वाची गोष्ट म्हणजे संस्कारक्षम घडण्याची, घडविण्याची, अभावग्रस्तता तिथे महत्त्वाची भूमिका बजावते. आपल्या या नायिकेला हे पर्यावरण लाभलं आहे. त्यांचे वडील मुलं लहान असतानाच गेले. नंतर घरही गेलं आणि मुलांना घेऊन आईला देवळात राहावं लागलं. आहे त्या परिस्थितीतून वाट काढावी या धारणेत सभोवतालच्या सुसंस्कृत वातावरणाचाही मोठा आधार होता. ते सारं मुळातून वाचण्यासारखं आहे. यात गरिबीतले दिवस, हलाखी, अभावग्रस्तता यांपेक्षा हे संस्कार सर्वांत महत्त्वाचे आहेत हे सहजपणे अधोरेखित केलेले आहे. वर ज्या ऊर्जेचा उल्लेख केलाय ती इथूनच सुनंदाताईंना मिळाली आणि म्हणूनच यशस्वी नवन्याच्या पाठीशी उभ्या राहताना त्या स्वतः सर्वप्रकारे यशस्वी ठरल्या आहेत. त्यांच्या आणि अमरापूरकरांच्या कथेला कुठून कुठे नेऊन ठेवणारं वळण शाळा-कॉलेजच्या वयातच आलं. नाटक ! अमरापूरकर म्हणजे नाटक आणि नाटक म्हणजे अमरापूरकर असं हे रसायन होतं. सुनंदाताईही नगरच्या त्या छोट्या नाट्यअवकाशात मनापासून वावरत होत्या. सोबत, साथ होती अमरापूरकरांची. परंतु हा माणूस स्वतःमधल्या रंगकर्मीत इतका खोलवर बुडालेला होता की, जिच्या तो प्रेमात पडलाय; तिलाही नाटकाची आवड आहे; नोंद घेण्याजोगे कलागुण आहेत, तिच्यातला कलावंत घडविण्यात मात्र त्याने रस दाखविला नाही. इतकंच नाही तर पुढे मुंबईत यश मिळविल्यानंतर, बऱ्यापैकी स्थिरस्थावर झाल्यानंतरही सुनंदाताईंनी `यशस्वी पुरुषामागे...` ची सर्व प्रकारची भूमिका यशस्वीपणे पार पाडल्यानंतर जेव्हा ऑफिसच्या नाटकात काम करायचं ठरवलं, तेव्हा यांनी त्यास ठाम नकार दिला. इथे पुस्तकातला एक प्रसंग आठवतो. नगरमध्ये नाटकाची तालीम चालली होती. अमरापूरकर खूप सिगरेट्स ओढतात म्हणून पाकीट लपवून ठेवण्यात आलं होतं. पण जसजशी तलफ अनावर होत गेली, तसतसे ते अस्वस्थ होत गेले. नाटकावरून त्यांचं लक्ष उडत चाललं होत. तेव्हा सुनंदाताईनी आपल्या पर्समध्ये लपवून ठेवलेल्या पाकिटातून दोन सिगरेट्स आणून दिल्या. हीच लग्ना आधीची प्रेयसी नंतर पत्नी, गृहिणीच्या भूमिकेतही त्याला असंच सांभाळते. अमरापूरकरांची नाट्यवेडापायी अडलेली त्यांची पदवी या पद‌वीधारक मुलीशी लग्न ठरल्यानंतर ते पूर्ण करतात. इथे लग्न पार पडतं आणि हे भाऊ म्हणतात, `मला पुण्यात राहून एम.ए. करायच आहे. ही बाई हो ला हो करते. नववधू म्हणून तक्रार करत नाही. शिक्षण पूर्ण करून नोकरी करणारी ही मुलगी नोकरीधंदा न करणाऱ्या मुलाशी लग्न करते. तो काळ आणि लहान गाव हे लक्षात घेतलं, तर कदाचित कल्पना येईल की किती अवघड होतं ते. यांचं भांडवल काय तर पिढीजात वाडा आणि व्यवसाय. बरं त्या व्यवसायात तरी सहभाग तर तोही नाही. दिवसरात्र एकच ध्यास. एकच नाद... नाटक पुढे मिळणारे अमाप यश आणि वैभव यांची काही अंशी तरी शक्यता आणवली असेल, तर तसंही काही नव्हतं. आपलं मानलं आणि निभावलं. असेल तर एक विचार मनाशी असेल आधार द्यायला, याची कलानिष्ठा सोळा आपणे सच ! तिथे अन्य गोष्टीला थारा नाही. ते मात्र खरंच होतं. अमरापूरकरांमधला अस्वस्थ रंगकर्मी त्यांना कायमचा मुंबईत घेऊन आला आणि मग सर्वाच्या वाट्याला येतो तसा स्ट्रगल करत ते आधी व्यावसायिक रंगभूमीवर अभिनेता, दिग्दर्शक म्हणून यशस्वी होता होता अनपेक्षितपणे सिनेमात जाऊन पोहोचले आणि `अर्धसत्य` नंतर रेस्ट इज द हिस्टरी असा पुढला प्रवास घडला. या आत्मकथनात तो तपशीलवार वाचायला मिळेलच. परंतु त्यात महत्त्वाचं आहे ते भाड्याच्या घरात पितळी स्टोव्ह आणून मुंबईतल्या संसाराला केलेली सुरुवात ते नंतर ऑडीसारख्या महागड्या परदेशी गाड्यांपर्यंत झालेला प्रवास... आणि त्याहीपेक्षा हे घबाड सहजपणे घेणं, हाताळणं, स्वतः सुनंदाताईंनी, अमरापूरकरांनी आणि त्यांच्या तीन मुलींनीही. एकीकडे हे वैभव आणि दुसरीकडे मध्यमवर्गीय साध्या राहणीचे संस्कार ! दस्तुरखुद्द अमरापूरकर तसेच होते, परंतु त्यांच्या प्रचंड बिझी शेड्यूलमध्ये घरच्या आघाडीवर निगुतीने सांभाळलं, निभावून नेलं ते सुनंदाताईंनी. बरं हे करता करता आपली नोकरीही सांभाळली. मुलींची शाळा- कॉलेज, त्यांची जडणघडण, इतर साऱ्या सांसारिक बाबी, अमरापूरकरांच्या वाढत्या उत्पन्नाचं व्यवस्थापन, त्यासाठी नेमावयाचा चार्टर्ड अकाउंटंट वगैरे. आणि हे सारं करताना जे जग कालपरवापर्यंत आपल्यापासून दूर होतं तिथे सहज शिरकाव करण्याची, तिथल्या स्टार मंडळींमध्ये बावरण्याची संधी असताना ते स्वतःहून दूर ठेवणं, आपल्या मुलींनाही त्याचं आकर्षण वाटणार नाही याची काळजी घेणं हे अवघड काम या माउलीने सहज केलंय. अशीच कमाल त्यांनी केली ती त्यांच्या आई, सासू- सासरे आणि अमरापूरकरांच्या घरातच असलेल्या आत्याबाई ताई यांच्या व्यक्तिरेखा, त्यांच्याशी असलेलं नातं आणि रोजचा संबंध यांविषयी लिहिताना. त्यातून त्या वेळचा काळ अवकाश आणि बदलता कौटुंबिक सामाजिक - पोतही सहजपणे दिसून येतो. सासरे म्हणजे घरातला अखेरचा शब्द हे मनाशी कायम मानलेलं. स्वीकारलेलं. परंतु एक वेळ अशी येते की, मागल्या पिढीतलं कुणी दुखावलं तरी त्याची क्षिती न बाळगता, नव्या पिढीला आपली वाट काढावी लागते. कारण तिच्या काळ - अवकाशाचा तो रेटा आहे. तो मागल्या पिढीला कळणे शक्य नाही. स्वतःचा विचार करण्याची ही प्रेरणा खऱ्या अर्थाने मार्गदर्शक ठरते. आणखी एक नोंद घेण्याजोगी गोष्ट म्हणजे, स्वतंत्रपणे स्वतःचं आयुष्य घडवणारी तरुण मुलगी कट्टर पुरुषसत्ताक सासरी जाते, तेव्हा तो विरोधाभास पेलणं किती अवघड असतं याचंही उदाहरण इथे प्रस्तुत होतं. या दरम्यान वेगळा विचार करणारा, सर्वांना समजून घेणारा संवेदनशील नवराही मधूनच नवरेपणा गाजवतो, पण अशा वेळी `आम्ही यांच्यासाठी एवढं करतो ,पण आमच्याबद्दल काही वाटत नाही` असा तक्रारखोर विचार दूर सारत आपलं काम करत राहणं यासाठी साधनाच लागली असेल. `स्वतःची समजूत घातली यापेक्षा `परिस्थिती नीट समजून घेतली` हा मा हा मार्ग पत्करला की सोपं होतं. मन शांत होतं. कडवटपणा तर कणभर राहात नाही. सर्जनशीलता आणि मनाचा प्रसन्नपणा ताजा टवटवीत राहतो. आणि मग आपल्याला जे करावंस वाटते ते करता येतं. त्याचं व्यवस्थापन सुचतं, जस सुनंदाताईंना त्यांच्या अनुवादाच्या कामाच्या नियोजनात सुचलं. घर आणि एकूणच कुटुंबाचे सर्व करताना त्यांना त्यांच्या लेखनासाठी वेळच काढता येईना, तेव्हा पहाटे लवकर उठून त्यांनी निवांत दोन तास काढले आणि आपलं काम केलं. एवढंच नव्हे तर कॉलेज, अभ्यास हे चाळीसेक वर्षे मागे पडल्यानंतर पुन्हा त्या मुंबई विद्यापीठात हजर झाल्या आणि मायथोलॉजीवरच्या एक वर्षाच्या घनघोर अभ्यासक्रमात स्वतःला झोकून दिलं आणि त्यात उत्तम गुण मिळवून पासही झाल्या. वयाच्या या टप्प्यावर घरगुती जबाबदाऱ्यांत, लेकींच्या बाळंतपणाचीही एकीचं तिकडे अमेरिकेत भर पडली. आरंभी मी म्हटले तस `कुठून आणते ही ऊर्जा ही माउली...!` असं करता करता आता कुठे स्वतः साठी वेळ मिळतोय असं वाटेवाटेपर्यंत अमरापूरकरांचं शेवट गाठणारं आजारपण सुरू होतं. आता पुन्हा नव्याने सारं नियोजन, आता दिवसाचा प्रत्येक क्षण त्यांची सेवा करण्यासाठी आणि त्यांच्यासोबत राहण्यासाठी. अमरापूरकरांची कामं कमी होत चालली होती. जिथून आयुष्याची सुरुवात केली, तिथे जाऊन तिथल्या घरात दोघांनी पुढली वर्ष काढायची असं ठरवता ठरवता तोच सारा वेळ मुंबईत हॉस्पिटलमध्ये काढावा लागला. नगरला पोहोचला तो अमरापूरकरांचा निष्प्राण देह... `खुलभर दुधाची कहाणी` ही एका समजदार आणि कर्तृत्ववान स्त्रीची कहाणी आहे. त्या कहाणीतून मला जाणवलेलं तिचं व्यक्तिमत्त्व अतिशय महत्त्वाचं आणि मोलाचं आहे. सुनंदा अमरापूरकर यांना सलाम! ...Read more