* Front & back cover images are for illustration purposes only and the price of book is sold separately.
  • Availability : Available
  • ISBN : 9788184983791
  • Edition : 5
  • Publishing Year : AUGUST 1990
  • Weight : 170.00 gms
  • Pages : 116
  • Language : MARATHI
  • Category : TRAVEL
  • Available in Combos :VYANKATESH MADGULKAR COMBO SET - 42 BOOKS
Quantity
Buying Options:
  • Ebooks:
  • Print Books:
AUSTRALIA, A COUNTRY OF SHEEP AND MEADOWS. WHAT WE KNEW ABOUT AUSTRALIA IS WHAT WE HAVE HEARD VERY OFTEN. A COUNTRY GROWING ALL SORT OF GRAINS, A COUNTRY WHERE PEOPLE ARE FREE TO START ANY BUSINESS THAT THEY WISH TO. GO DEEP DOWN THE SEA AND BRING HANDS FULL OF PEARLS BACK. REAR CATTLE AND EARN THOUSANDS BY EXPORTING THE MEAT. REAR SHEEP AND EARN FROM THE WOOL. START YOUR OWN `EVERYTHING UNDER ONE ROOF` SHOP DEVOID OF SIZE. OR JUST BE A FARMER AND PRODUCE PINEAPPLES, WHEAT, SUGAR OVER HUNDREDS OF ACRE. HAVE YOUR OWN MINE PRODUCING THE OPEL, THE SEMIPRECIOUS STONE. THIS COUNTRY PROVIDES OPPORTUNITY FOR LITERALLY ANYTHING.
ऑस्ट्रेलिया! कसा असेल हा देश? ऐकून माहीत होतं की, जगातली सगळी पिकं ऑस्ट्रेलियात होतात. या देशात माणूस हवा तो उद्योग करू शकतो.... समुद्रात बुड्या मारून मोती काढा, हजारो गुरं पाळून त्यांचं मांस परदेशी पाठवा, हजारो मेंढ्या पाळून लोकरीचं उत्पादन करा, जगातलं लहान, मोठं `सबकुछ मिलेगा` दुकान चालवा. शेतकरी होऊन शेकडो एकर अननस, गहू, ऊस पिकवा किंवा भांडवल घालून ‘ओपेल’खड्यांची खाण चालवा. काहीही करायला या देशात संधी आहे.
Video not available
No Records Found
No Records Found
Keywords
#VYANKATESH MADGULKAR#MANTARLELE BET#BIG CITY LITTLE BOY#MANUEL KOMROFF#MANHATAN# #व्यंकटेश माडगुळकर#मंतरलेले बेट#बिग सिटी लिटील बॉय#कॉमरॉफ#
Customer Reviews
  • Rating StarGovind Patil

    व्यंकटेश माडगूळकर माझा आवडता लेखक... वाचायला पुन्हा पुन्हा आवडणारे जे फार कमी आहेत त्यापैकी एक... नुकताच त्यांच्याबरोबर मेलबोर्न,सिडणी, केन्स ,लाॅंगरीच असा आस्ट्रेलियाचा काही भाग फिरून आलो.... एक छान प्रवासवर्णन पुन्हा वाचून झालं....

  • Rating StarDAINIK LOKSATTA 27-03-2016

    माडगुळकरांची मर्दानगी... फिजिऑलॉजीचं लेक्चर नुकतंच संपलं होतं आणि आम्ही पायऱ्यांवर बसून नुकत्याच शिकवलेल्या ‘टेस्टेस्टेरॉन’ या पुरुषी संप्रेरकावर बोलत होतो. तेवढ्यात कुणी मुलगी म्हणाली तुम्ही म्हणूनच तुम्ही सारी मुलं एवढी भांडखोर असता! आणि पटलं ते आ्हालाही. आम्ही पुरुष आणि आमच्या आतलं सळसळणारं ते टेस्टेस्टेरॉन हार्मोन - आमचं न रडणं, आमचे बायसेप्स एकमेकांना दाखवणं, आमचं लॉजिकल असणं, आमचं शक्तिशाली असणं, झुंजार असणं, टगं आणं, रांगडं असणं, रंगेलही असणं - हे त्या हार्मोनशी सारं निगडित होतं. ते जास्त मात्रेत निर्माण झाल्यास केस गळतात, हा भाग सोडून या हार्मोनमध्ये न आवडण्यासारखं असं काही आम्हाला वाटत नव्हतं! पुढे जगताना ‘पुरुष’ असण्याची व्याख्या इतकी मर्यादित नसते, हे आमच्यापैकी अनेकांना कळतही गेलं! पण ते ‘तरुण’ रसायन व्यंकटेश माडगूळकरांच्या तुलनेने दुर्लक्षित राहिलेल्या एका प्रवासवर्णन ऑस्ट्रेलियामधल्या त्यांच्या मुक्कामाची नोंद मांडतं, हे झालंच; पण त्यामधलं पाना-पानांआड उमटणारं आणि प्रवाहीपणे बदलत जाणारं पौरुष हे औरच आहे! वाटतं, खुद्द टेस्टेस्टेरॉननंच चूष म्हणून मस्तीत, तोऱ्यात शब्दांचं रूप घेऊन पाहिलं असावं! पुस्तकाच्या पहिल्या परिच्छेदामध्येच ती सारी पुरुषी लक्षणे ठासून भरली आहेत. माडगूळकर सुट्टीला गावी गेलेले असतात आणि त्यांचे ‘रजेचे तीन आठवडे ससा, चित्तुरांची, माळढोक, घोरपडींची शिकार करण्यात भराभर निघून जातात. चेहऱ्यावरचा पुणेरी तुकतुकीतपणा जातो आणि तो ‘चांगला’ रापलेला दिसू लागतो. निघताना ते गोंदा रामोशाला विचारतात, ‘‘गोंदा गड्या, तू दोन बायका कशा वागवतोस तेवढा कोर्स मला दे!’’ त्या शिकारीमध्ये पुरुषी आक्रमकता सूचित होते. रापलेला चेहरा ‘चांगला’ वाटण्यामागे पुरुषी रांगडेपण अनुस्यूत असतं आणि दोन बाया नोदवण्याचा विचारपुशीमध्ये पुरुषी भ्रमरवृत्ती जशी अभिमानाने मांडली जाते तसाच पुरुषा-पुरुषांमधला सामाजिक, आर्थिक तफावत ओलांडून पुरुष असण्याच्या बळावर रंगणारा संवादही दिसतो. (अनेक उद्योगपती आपल्या गाडीच्या चालकाशी उत्तम गप्पा मारतात ते याच धाग्यावर) बाकी त्या गोंदाचं उत्तरही भारीच आहे. ‘दोन बायका नांदवायच्या म्हंजे हातात सारकं टिकारनं ठिवावं लागतं.’’ आणि उत्तरातून पुरुष असण्याचा हिंसेकडे झुकण्याचा जो संबंध आहे त्यावरही प्रकाश पडतो! अन् मग सुरू होतो खरा प्रवास! ऑस्ट्रेलियामधला कस्टम ऑफिसर बायकोने दिलेले लाडू बघून विचारणा करतो... पण सभ्यपणे! माडगूळकर त्याला चेष्टेने ‘शामळू’ हे विशेषण लावतात. या दौऱ्यात ते एकटेच असतात. रेडिओ ब्रॉडकास्टर मंडळीचं तिथे प्रशिक्षण असतं. अशा एखाद्या प्रवासात सोबत पत्नी, मुलं, आई, उर्वरित कुणी मित्रही सोबत नसणं हे महत्त्वाचं ठरतं. पुरुषाचे अनुभव घेण्याचे पोत बदलतात... आणि मांडण्याचेही! गाडगीळ आणि पुलंनी सहकुटुंब प्रवास केले आणि जे एकेकटे प्रवास केले त्यातलं पौरुष हे त्यांनी हात राखूनच मांडलेलं दिसतं. पण व्यंकटेश माडगूळकरांनी ते सारे खास टेस्टेस्टेरॉनयुक्त अनुभव अभिजात लेखनाच्या कसोटीला पार पाडत बेधक मांडले आहेत! आणि या पुस्तकाचं ते फार मोठं वैशिष्ट्य आहे. मग हंगेरियन माय-लेकी चालवीत असलेल्या हॉटेलमध्ये अपरिचित जर्मन खलाशी माडगूळकरांशी तिथली मुलगी ‘मिस’ आहे की ‘मिसेस’, यावर खल करतो आणि मेलबर्नच्या शेतीप्रदर्शनामध्ये वुडचॉपिंग करणारे चार भक्कम पुरुष लेखकाच्या लेखणीचा ठाव घेतात. किती सुंदर तऱ्हेनं ते पौरुष माडगूळकरांनी व्यक्त केलं आहे!’’ लगोलग चारही जवान आपल्या धारदार कुऱ्हाडी दणदण ओंडक्यावर चालवू लागले एक सरळ घाव, एक खालून वरती घाव. त्या कडेच्या बहाद्दराने ओंडक्याचे दोन तुकडे केले. टाळ्यांचा गजर झाला. पहिला आलेला लाकूडतोड्या अठावन्न वयाचा होता! वा रे नर!’’ या वर्णनामधला तो ‘वा रे नर!’ हा भाग ते कडक पौरुष थेट वाचकांपुढे मांडतो. सिडनीच्या एका पबमध्ये लेखक ‘टिम’ सोबत बियर प्यायला जातो. तो पबमधल्या अनुभव माडगूळकरांनी सविस्तरपणे लिहिला आहे. ते खास पुरुषी जग त्यांनी फार सहजतेनं लिखाणात मूळ प्रवासवर्णनाल बाधा न आणता उतरवलं आहे. टिम आणि लेखक बियर पिताना एका वेगळ्या दिसणाऱ्या मुलीला बघतात. टिम सांगतो, ‘‘ती मुलगी असून मुलासारखी वागते. फार चांगली आहे. सर्वांच्यात ‘दांडगी!’’ हा संवाद जेंडर क्रिटिसिझम् च्या नजरेततून अगदी रोचक आहे! टिम हा ‘जेंडर’ पलीकडे जाऊन ती व्यक्ती ‘फार चांगली’ आहे असं म्हणू शकतो. भारतीय पुरुषी साच्यातला लेखक व्यक्तीच्या ‘जेंडर’- ओळखीवर त्या व्यक्तीच्या माणूसपणाची प्रत ठरवण्याची चूक करतो आणि तिची ओळख करून घ्यायलाही नका देतो! पुढे तर माडगूळकर ज्यो आणि ओंग या सहाध्यायांसोबत नाइट क्लबला जातात. तिथे ‘स्ट्रीप्ट्टीज् बघतात. ते वर्णन त्यांनी पुष्कळ चवीनं केलं आहे. पण शेवटला त्या लेखकाचा खास पौर्वात्य पुरुषीपिंड जागा होतो. तो अनुभव आवडलेला असतानाही तो निवेदक दोन-दोनदा म्हणतो, ‘‘माय गॉड... हॉरिबल! आय वूड नॉट डू इट अगेन!’’ पण माडगूळकरांचं पुरुष-सूक्त हे सुदैवाने इतकंच आणि एवढंच नाहीये या पुस्तकात! शेवटी व्यंकटेश माडगूळकर आहेत ते! आणि कदाचित त्यांच्याही नकळत त्या पुस्तकामधील पौरुषाची व्याख्या विस्तारत गेलेली आहे. प्रवासात कॅनबेरामध्ये असताना त्यांना आकाशवाणीमधील त्यांची मैत्रीण सई परांजपे यांची आठवण होते. रँगलर परांजपे ऑस्ट्रेलियात हायकमिशनर असताना सई परांजपे तिथे राहत होत्या. तिथल्या त्यांच्या घराचे फोटो माडगूळकर आठवणीने काढतात. या साऱ्या वर्णनात एकतर त्यांनी ‘सई’ असं एकेरीत संबोधलं आहे. तत्कालीन लेखनात कुणा पुरुष लेखकानं आपल्या मैत्रिणीचा असा जिव्हाळ्यानं, आत्मीयतेनं उल्लेख केलेला दिसत नाही! ते नातं खूप सहजभाव राखणाऱ्या मैत्रीचं आहे. सई ही लेखकासाठी एखाद्या मित्रासारखी आहे असं मी म्हणणार नाही. मैत्रीणच आहे ती. ठरीव स्त्री-पुरुष प्रेमाच्या आकर्षणापेक्षा निराळ्या प्रतलात नांदणारी जिव्हाळा-मैत्री आहे ती! माडगूळकर प्रवास करताना, पुढे तो शब्दात उतरवताना पौरुषाच्या सीमाही जोखत होते का? असावं! प्रवासातले अनुभव माणसाला पठडीबाहेर नेऊ पाहतात. फ्रॅंकलिन आणि आबू आपाल्या देशांचा उत्तम स्वयंपाक रांधतात. लेखकाची वेळ आल्यावर लेखक बावचळतो. आपलं हे ज्ञान भात-पिठल्याच्या पुढे नाही हे त्याला जाणवत, त्यांनी खंतावत म्हटलंय, ‘‘साफ उतरलेल्या चेहऱ्यानं सर्व पदार्थांची उजळणी केली. एकाचीही कृती नजरेसमोर येईना. ‘सुग्रास भोजन’ सारखं एखादं पुस्तक आणायची बुद्धी मला सुचली नाही!’’ पण हे पुरुष-आख्यान पुस्तकाच्या शेवटाला माडगूळकरांनी इतकं विलक्षण उंचीवर नेलं आहे की बस् रे बस्! लेखक तिथल्या आदिवासी पाड्यात जातो. विली नावाच्या आदिवासी माणसाशी बोलतो. तोवर आत झोपडीत त्याला मुलगा झाल्याची बातमी येते. त्याचं नाव काय ठेवायचं, या दुग्धात असताना लेखक म्हणतो की, ‘‘भीम हे नाव ठेव.’’ ‘‘हू वॉज दॅट ब्लोक? नेव्हर हॅड ऑफ हिम! तो योद्धा होता का? शिकारी होता का?’’ विली विचारतो. लेखक महाभारताच्या भीमाचे पराक्रम ऐकवतो. ‘भीम’ असं नाव झाडाच्या बुंध्यावर कोरून बारसं होतं. अगदी शेवटी माडगूळकर म्हणतात की, ‘‘तुम्ही कधी तिथे गेलात तर विलीला भेटा. आता तो म्हातारा झाला असेल. भीमू चांगला मोठा झाला असेल. त्याला माझी आठवण द्या. म्हणावं, त्यावेळेला सांगायचं राहून गेलं, पण आणखीन एक भीमू नावाचं प्रचंड मोठा माणूस आमच्याकडं होऊन गेला... मग झाडाखाली बसून त्याला ती सगळी कहाणी सांगा!’’ खरंच सांगतो- हे लिहितानाही मी थरथरतो आहे. हाच का तो लेखक- ज्याचं पुरुषभान आत्ता काही पानांपूर्वी पुरतं सांकेतिक होतं! पौरुषाचा अर्थ डॉ. भीमराव आंबेडकरांना जसा प्रतीत झाला, तसा त्या पिचलेल्या ऑस्ट्रेलियन आदिवासी ‘भीमू’ला व्हावा, हे लेखकाचं स्वप्नच केवढं मर्दानगी बाळगणारं आहे! पौरुष हे नेहमी सत्ता गाजवणारं, जुलमी नसतं. ती आक्रमकता सर्जनशील आणि सहृदयही असू शकते. ते पौरुष आपली रग न सोडताही शहाणं, विचारी आणि क्षमाशीलही असू शकतं. केवढी मोठी गोष्ट आहे- की माडगूळकरांनी पौरुषाची अनेक रूपं एका छोट्या प्रवासवर्णनात सामावली! टेस्टेस्टेरॉन आम्हा साऱ्या पुरुषांमध्ये शिगोशिग असतंच; पण ती रग कुठे वळवायची हे पुरुषा-पुरुषांवर अवलंबून असतं माडगूळकरांसारख्या एखाद्या प्रज्ञावान पुरुषाच्या टेस्टेस्टेरॉनला मग सहज कळून येतं, की शिकारीपेक्षा लेखन हे अधिक मर्दानगीचं काम आहे. ती मर्दानगी मग जिवंतही असते- आणि बाईपणाइतकी सर्जनशीलही! ...Read more

Write Your Own Review
  • Default typing language is Marathi. To type in English press Ctrl+G key combination
Submit Review
PLEASE SEND YOUR AUDIO REVIEW ON editorial@mehtapublishinghouse.com

Related Books

People Who Bought This Item Also Bought

Latest Reviews

ANUWADATUN ANUSARJANAKADE
ANUWADATUN ANUSARJANAKADE by LEENA SOHONI Rating Star
कौशिक लेले

पुस्तक – अनुवादातून अनुसर्जनाकडे (Anuwadatun Anusarjanakade) लेखिका – लीना सोहोनी (Leena Sohoni) भाषा – मराठी पाने – २३९ प्रकाशन – मेहता पब्लिशिंग हाऊस. फेब २०२४ छापील किंमत – रु. ३७०/- ISBN – 9789357205337 ह्या परिचयाची माझी वेबसाईट लिंक htps://learnmarathiwithkaushik.com/courses/anuwadatun-anusarjanakade/ मराठी पुस्तकांमध्ये सध्या इतर भाषांतून अनुवादित झालेली पुस्तके सुद्धा मोठ्या संख्येने दिसतात. एखादा सरस अनुवाद वाचताना आपल्या डोक्यात सुद्धा आपल्या आवडीच्या परभाषेतल्या पुस्तकांची यादी तयार होते. ही पुस्तकं सुद्धा मराठीत आली तर काय मजा येईल असं वाटतं. भाषा हा ज्यांचा जिव्हाळ्याचा विषय आहे त्यांची इच्छा एक पुढचं पाऊल टाकेल. आपणही स्वतः असा अनुवाद केला तर ? आपल्यालाही दोन्ही भाषा चांगल्या येत आहेत मग अनुवाद का करू नये ? हे पिल्लू डोक्यात शिरेलच. असा अनुवाद करायचा स्वतः काही प्रयत्न केला की लक्षात येईल की हे किती किचकट काम आहे. चांगला अनुवाद करायचा असेल तर सराव लागेल. अभ्यास लागेल. त्याची काही तंत्र मंत्र शिकून घ्यावी लागतील. एखाद्या चांगल्या जाणकार व्यक्तीचं, अनुभवी व्यक्तीचं मार्गदर्शनही मिळायला हवं. जर तुमच्याही मनात अशा भावना आल्या असतील तर लीना सोहोनी यांचं “अनुवादाकडून अनुसर्जनाकडे” हे पुस्तक तुम्हाला नक्की आवडेल. लीना सोहोनी हे नाव मराठीत अनुवादिका म्हणून प्रसिद्ध आहे. आत्तापर्यंत त्यांनी अनुवाद केलेली पन्नासच्यावर पुस्तके प्रकाशित झाली आहेत. त्यांचा अनुभव व अधिकार वेगळा सांगायला नको. त्यांचे हे पुस्तक "अनुवादातून अनुसर्जनाकडे" पुस्तकाचा पहिला भागात लीना सोनी यांनी आपल्या अनुवादाच्या प्रवासाचं सिंहावलोकन केलं आहे. त्यांनी अनुवादाची सुरुवात कशी केली, त्यात प्रगती कशी झाली हे लिहिलं आहे. अनुवादामुळे प्रसिद्ध लेखक जेफ्री आर्चर, सुधा मूर्ती, किरण बेदी यांच्याशी जुळलेले संबंध आणि त्यांच्या भेटीची वर्णनं आहेत. ह्या प्रवासात “मेहता पब्लिशिंग हाऊस” या प्रकाशन संस्थेचा भरभक्कम पाठिंबा त्यांना मिळाला. सुनील मेहता आणि अनिल मेहता यांच्याबरोबरच्या आठवणी सुद्धा पुस्तकात आहेत. पुढच्या भागात अनुवाद या विषयाची एखाद्या शास्त्रीय शोधनिबंधाप्रमाणे माहिती दिलेली आहे. यात अनुवाद प्रक्रियेकडे अतिशय बारकाईने बघितलं आहे. ढोबळमानाने बघितलं तर, अनुवाद म्हणजे तर एका भाषेतल्या शब्दांच्या ऐवजी दुसऱ्या भाषेतले शब्द वापरणे. पण प्रत्येक वेळी एका शब्दाच्या बदल्यात दुसरा भाषेतला एक शब्द असं होतंच असं नाही. त्यामुळे काही वेळा शब्दाची फोड करून दाखवावी लागते. तर काही वेळा मूळ मोठं वाक्य लहान होऊ शकतं. कदाचित तिथे पूर्णपणे वेगळीच शब्दयोजना वाक्यरचना होऊ शकते. या प्रत्येक प्रकाराला एक विशिष्ट शास्त्रीय नाव (पारिभाषिक संज्ञा) आहे हे आपल्याला पुस्तक वाचून कळतं. जे शब्दांच्या बाबतीत तेच वाक्यांच्या बाबतीत. मूळ भाषेतल्या शब्दांसाठी नवीन शब्द वापरून वाक्य तयार झालं तरी ते वाचकाला सहज वाटलं पाहिजे. नाहीतर आपण लगेच म्हणू, “अनुवाद खूप बोजड झाला आहे; ठोकळेबाज झाला आहे”. हे टाळायचं तर वाक्यरचना सुद्धा सुधारायला पाहिजे. याची उदाहरणे पुस्तकात दिली आहेत आणि त्या अनुषंगाने पारिभाषिक संज्ञा (terminology) काय आहे हे मराठी आणि इंग्रजी दोन्हीत दिलं आहे. शब्द, वाक्य ह्यांना लावलेल्या कसोटीचा विस्तार करून ती कसोटी “संकल्पनां”ना लावायला पाहिजे. एखाद्या भाषेत, एखाद्या समाजात असणाऱ्या संकल्पना, प्रथा-परंपरा मराठी भाषेत नसतील तर अनुवाद करताना ते जसंच्या तसं ठेवायचं का तिथे काही वेगळी संकल्पना वापरायची ? का तळ टीप देऊन स्पष्टीकरण द्यायचं? असे एकाच गोष्टीकडे बघण्याचे वेगवेगळे पर्याय उपलब्ध आहेत. हा मुद्दा आपण सोदाहरण स्पष्ट केला आहे. हा ऊहापोह वाचल्यासार अनुवादासाठी दोन्ही भाषांवर आपली किती चांगली पकड पाहिजे हे वाचकाच्या लक्षात येईल. त्याचबरोबर जे पुस्तक आपण वाचतोय त्याची पार्श्वभूमी, त्यातल्या प्रसंगाची सामाजिक पार्श्वभूमी, आणि लेखकाला काय ध्वनीत करायचे आहे हे सगळं समजणं सुद्धा किती महत्त्वाचं हे लक्षात येईल. म्हणजे अनुवाद प्रक्रिया दिसताना शब्दांची दिसली तरी “शब्दांच्या पलीकडले” अनुवादकाला पकडता आले तरच मूळ कृतीला न्याय मिळेल. हे या पुस्तकाच्या वाचनातून अधोरेखित होतं. पुस्तकाचा प्रकारानुसार अनुवादकासमोर असणारी आव्हाने सुद्धा बदलतात. कथा-कादंबरीचा अनुवाद वेगळा तर कवितेचा अनुवाद वेगळा. कारण कवितेमध्ये भावभावनांना महत्त्व आहे तितकेच महत्त्व शब्द, लय, शब्दचमत्कृती यांनाही आहे. म्हणूनच तर ते पद्य आहे गद्य नाही. लीनाजींनी ह्याचाही परामर्श घेतला आहे. नाटकाचा अनुवाद करताना येणारी आव्हाने अजून वेगळी. परिणामकारक संवाद, नेपथ्य, पात्रांची देहबोली, त्याचा प्रेक्षकांवर होणारा परिणाम या सगळ्याचा विचार करून अनुवाद करावा लागतो. म्हणूनच, अनुवाद म्हणजे प्रत्येक वेळी “शंभर टक्के पुस्तक जसेच्या तसे” असं नसतं. तर काही वेळा ते रूपांतर ठरतं. काही वेळा तो स्वैर अनुवाद ठरतो. तर काही वेळा मूळ कलाकृतीवर आधारित नवीन कलाकृती ठरते. हे सुद्धा कितीतरी उदाहरणे देऊन स्पष्ट केले आहे. हे सगळे मुद्दे एकमेकांशी निगडित आहेत त्यामुळे पुस्तकात बऱ्याच वेळा मुद्द्यांची पुनरावृत्ती झाली आहे असं मला वाटलं. ती पुनरुक्ती टाळून कदाचित थोडी पानं कमी करता आली असती. पण मुद्दा वाचकाच्या मनावर ठसावा, कुठलंही विशिष्ट प्रकरण वाचायला घेतले तरी ते त्या मुद्द्यापुरतं पूर्ण असावं हा त्यामागचा हेतू असेल. पुस्तकात पुढे अनुवादकांना नोकरी, व्यवसायाच्या काय संधी आहेत; कुठल्या संस्था याबद्दलचं शिक्षण देतात; कुठले कोर्सेस उपलब्ध आहेत याबद्दलचा तपशील आहे. अनुवाद करायला सुरुवात करायची असेल तर मजकूरनिवड, प्रकाशकांशी संपर्क, परवानगी ह्याचे मार्गदर्शन आहे. त्यांनतर शाळेत आपण जे प्राथमिक व्याकरण शिकतो; म्हणजे कर्ता, कर्म, क्रियापद, ॲक्टिव-पॅसिव्ह व्हॉइस, वेगवेगळे काळ इत्यादींच्या व्याख्या देऊन सगळ्याची उजळणी केली आहे. ज्याला अनुवाद क्षेत्रात उतरायचे आहे त्याला व्याकरणाचा अजून बराच अभ्यास करावा लागणारच आहे. आणि पुस्तकाचा उद्देश व्याकरण शिकवणं नाही तर अनुवादकासाठी व्याकरण अत्यावश्यक आहे हे ठसवणं आहे. त्यामुळे व्याकरणाचा भाग पुस्तकात नसता तरी चालला असता असं मला वाटलं. पुस्तकातील काही पाने वर दिलेल्या लिंकवर शेअर केली आहेत. म्हणजे तुम्हाला पुस्तकाची, लेखनशैलीची अजून चांगली कल्पना येईल. त्यात पुढील मुद्द्यांबद्दलची पाने आहेत १) अनुवादिका म्हणून येणारे कटुगोड अनुभव. २) प्रसिद्ध लेखक जेफ्री आर्चर ह्यांच्या पुस्तकांचा मराठी अनुवाद लीनाजींनी केला आहे. त्यातून जेफ्री आर्चर ह्यांच्याशी भेटीगाठी झाल्या त्यातला एक प्रसंग. ३) अनुवादाचे वर्गीकरण/प्रकार सांगणाऱ्या प्रकरणातली दोन पाने. अनुवाद प्रक्रियेची किती बारकाईने तांत्रिक चिकित्सा केली आहे हे लक्षात येईल. ४) नाटकाचा अनुवाद करताना येणारी आव्हाने ह्याबद्दलच्या प्रकरणातली दोन पाने. लीना सोहोनींचे आत्मकथन असणारा पुस्तकाचा पहिला भाग सर्व वाचकांना वाचायला आवडेलच. पुस्तकाचा दुसरा भाग तांत्रिक आहे. तो सर्वसामान्य वाचकाला वाचायला आवडेलच असं नाही. पण तो वाचल्यावर अनुवादक म्हणून काम करताना किती कटकटी असतात, काय व्यवधानं सांभाळावी लागतात हे वाचकाच्या लक्षात येईल. त्यातून अनुवादकांकडे व त्यांच्या कामाकडे बघण्याचा दृष्टिकोन अजून कौतुकाचा आणि कृतज्ञतेचा होईल हे निश्चित. ज्यांना अनुवाद करायचा आहे, या क्षेत्रात शिरायचं आहे किंवा तशी उमेदवारी सुरू झाली आहे त्यांना हा भाग मार्गदर्शक ठरेल. जाण वाढवेल हे नक्की. त्यामुळे या पुस्तकाच्या वाचनातून अनुवादाचा किडा काही वाचकांच्या डोक्यात गेला आणि त्यातून नवे अनुवादक मराठीत निर्माण झाले तर ते सोन्याहून पिवळे ! मराठीत कथा,कादंबऱ्या, चरित्र, सामाजिक विषयांची चर्चा ह्या पद्धतीचे लेखन भरपूर होत असतं. पण ह्या पुस्तकाप्रमाणे शास्त्रीय/तांत्रिक चिकित्सा करणारी, गंभीरपणे शिकवणारी पुस्तकं कमी दिसतात. ती प्रकाशित झाली तरी ती क्रमिक पाठ्यपुस्तक किंवा “अभ्यासाचे पुस्तक” या प्रकारात ढकलली जातात आणि दुर्लक्षित होतात. पण या पुस्तकाच्या लेखिका आणि प्रकाशक यांनी हे पुस्तक मुख्यधारेतल्या पुस्तकाप्रमाणे सादर केलं आहे. त्यातून हे पुस्तक जास्त वाचलं जाईल; जास्त लोकांना विचार प्रवृत्त करेल असं मला वाटतं. अशा प्रकारची पुस्तकं मराठीत प्रकाशित होणे हे मराठी भाषेला ज्ञानभाषा करण्यासाठी मोठे योगदान आहे. त्याबद्दल प्रकाशक आणि लेखिका दोघांचेही एक मराठी भाषा प्रेमी म्हणून मी मनापासून आभार मानतो. —————————— मी दिलेली पुस्तक श्रेणी —————————— अनुवाद करणारे असाल किंवा करायची इच्छा असेल तर आवा ( आवर्जून वाचा ) इतरांनी जवा ( जमल्यास वाचा ) ——————————— आवा ( आवर्जून वाचा ) जवा ( जमल्यास वाचा ) वाठीनावाठी ( वाचलं तर ठीक नाही वाचलं तरी ठीक ) नावाठी ( नाही वाचलं तरी ठीक ) ...Read more

OMKARACHI REKH JANA
OMKARACHI REKH JANA by MANJUSHRI GOKHALE Rating Star
सौ. जस्मिन जोगळेकर

आमच्या पुस्तकप्रेमी समुहावरचा एकही दिवसाचा खंड न पडता सलग 1730 वा पुस्तक परिचय पुस्तक प्रेमी समूह,पुस्तक परिचय अभियान: एकही दिवस खंड पडू न देता पुस्तकांचा परिचय हे पुस्तकप्रेमी समूहाचे यश ! पुस्तक सत्र:- ३ सप्ताह क्रमांक:- २४८ पुस्तक क्रमांक: १७३० दिनांक: १०/०३/२०२५ पुस्तकाचे नांव:- ओंकाराची रेख जना लेखक:- मंजुश्री गोखले पहिली आवृत्ती: फेब्रुवारी २०१२ पृष्ठ संख्या : ३०८ मूल्य: रु. ३२० प्रकाशन: मेहता पब्लिशिंग हाऊस परिचयकर्ती: सौ. जस्मिन जोगळेकर एखाद्या गोष्टीसाठी वेळ यावी लागते म्हणतात, तसं काहीसं झालं माझं. खरंतर पुस्तक वाचनाच्या बाबतीत असं व्हायला नको होतं पण झालं. `हे खूप सुंदर पुस्तक आहे, तुम्ही वाचाच` म्हणून एक पुस्तक आमच्या हाती आलं. अर्थात ज्यांनी सांगितलं त्यांनी त्यांच्या संग्रहातलं पुस्तक दिलं होतं. तसं बरेच दिवस होतं आमच्याकडे. नवऱ्याने वाचून खूपच सुंदर आहे, वाच नक्की सांगितलं देखील मला. पण पुस्तक परत द्यायची वेळ आली तरी वाचलं गेलं नाही. तरी ते नाव डोक्यात फिट बसलं होतं. अखेर एक दिवस ते एकच पुस्तक नव्हे तर त्याच लेखिकेची चार पुस्तकं विकतच घेऊन आले आणि मग ती वेळ आली…. त्या पुस्तकाच्या, पुस्तकातील भाषेच्या आणि त्या लेखिकेच्या प्रेमात पडण्याची. पुस्तक होतं…मंजुश्री गोखले यांनी संत जनाबाईंवर लिहिलेलं `ओंकाराची रेख जना`. `विठू माझा लेकुरवाळा`, `धरिला पंढरीचा चोर` अशा अभंग रचनेतून जनाबाई आपल्या ओळखीच्या आहेत. किंवा विठूराया त्यांना हर कामात मदत करत असतो वगैरे माहीत आहे. पण त्यांचं संपूर्ण चरित्र सगळ्यांना माहीत असेलच असं नाही. ते माहीत करून देण्याचं सुरेख काम या कादंबरीने केलं आहे. जनाबाईंच्या जन्मापूर्वीची आणि नंतरचीही त्यांच्या कुटुंबाची परिस्थिती, छोट्या जनाला मागे ठेऊन दुखण्याने तिला सोडून गेलेली तिची आई, त्यानंतरची बिकट वेळ याचं वर्णन वाचताना डोळ्यातलं पाणी थांबत नाही. पुढेही काही प्रसंग असे आहेत…भागाबाईचं वागणं असेल किंवा सुळावर चढवायचा प्रसंग असेल… डोळ्यात पाणी येतच राहतं. पण एवढं होऊनही त्यांची पंढरीरायावरची भक्ती मात्र गाढ होती. जनाईसुध्दा त्याला पाहायला आतुर होती. सोसले चटके l पोटी नाही घास l विठ्ठलाची आस l जनाईला ll भेटीसाठी त्याच्या l गोळा तनमन l धाडे आवतान l विठूराया ll अखेर विठुरायाकडून आमंत्रण आल्यावर बापलेक पंढरीची वाट चालू लागतात. काळया देवाला पाहायला आसुसलेली जना आणि लेकीला कायमचं परक्या घरी सोडून यायचं या विचाराने जडावलेला दमा… नशिबाची रेख l भिवरेच्या काठी l विठूराया ओढी l जनाईची ll दोघांचा प्रवास विठ्ठलाच्या विश्वासावर सुरू होतो. पुढं जनाईला दामाशेटींच्या घरी सोडून देणं, त्या घराने जनाला आपलंच म्हणणं, नामदेवांसोबत तिचं मोठं होणं अशा कितीतरी प्रसंगांनी सुखावून जायला होतं. तेव्हाची सामाजिक परिस्थिती, जनाचं अतिशूद्र असणं आणि त्यातून स्त्री असणं…त्यासाठी तिला झेलावे लागणारे त्रास, संत म्हणून मोठेपण मिळाल्यावरही त्यांच्यावर आलेला चोरीचा आळ… त्रास होतो वाचताना. जनाची आणि विठ्ठलाची पहिली भेट आणि तिथून त्यांच्यात दृढ होत जाणारे नाते…वाचताना शहारून जायला होतं. जना ते संत जनाबाई हा प्रवास, त्यात जनाबाईंनी रचलेले अभंग, ज्ञानदेवादि भावंडांचा सहवास आणि मुख्य म्हणजे नामदेव आणि जनाबाई यांचे नाते… गुरू शिष्य ऐसी l जोडी कौतुकाची l जनी नामयाची l संतांमधे ll याबद्दल पुस्तकात आलेले उल्लेख मन लावून वाचण्यासारखे आहेत. विठ्ठलाच्या चरणी झालेला जनाबाईंच्या जीवनाचा शेवट म्हणजे तर 🙏 वृंदा कोमेजली l स्तब्ध वारा पाणी l ओघळले मणी l मंजिऱ्यांचे ll थरारली वीट l कंप राऊळाला l श्वास ओलावला l क्षणभर ll आज नाही घाई l विठोबाला काही l जनाईच येई l चरणाशी ll शांता शेळके यांनी अनुवाद केलेलं `चौघीजणी` जसं मनात कायमचं घर करुन बसलं आहे, त्या जोडीला आता `ओंकाराची रेख जना` हे ही अत्यंत आवडीचं झालं आहे. यापूर्वी संत साहित्य किंवा संतांवर लिहिलेलं साहित्य फारसं वाचलं नव्हतं. लताजी किंवा भीमसेनजींमुळे घराघरात पोहोचलेले अभंग तेवढे माहीत होते. त्यामुळं जनाबाईंवर लिहिलेल्या या पुस्तकाबाबत उत्सुकता होतीच. पहिल्या प्रकरणाच्या अगदी पहिल्या ओळीपासून या पुस्तकाशी जी बांधली गेले ते शेवटपर्यंत. पुस्तकातील सगळं वर्णन अगदी बारीक सारीक तपशील देऊन पुढं जात राहतं आणि त्यात आपल्याला गुंतवून ठेवतं. सुरुवातीची काही प्रकरणं तर डोळ्यात अश्रुंच्या धारा घेऊन, पुसट अक्षरं समोर ठेऊन वाचावी लागतात. प्रसंग सगळे l तपशिलासवे l डोळ्यात आसवे l वाचुनिया ll भाषा ही साजिरी l सत्य हेच वाटे l प्रसंग तो घडे l आसपास ll एकूणच पुस्तकातलं वर्णन इतकं जिवंत आहे की सगळे प्रसंग आपल्या आसपास घडताहेत असंच वाटत राहतं कायम. दमा - कुरुंडचं दुर्दैवी आयुष्य, पोटी मूल नसल्याचं त्यांचं दुःख, विठ्ठलाला त्यासाठी साकडं घालण्यासाठी त्यांनी केलेला पंढरपूरचा प्रवास असो किंवा जनाबाईंच्या खोलीत येऊन विठ्ठलाने त्यांच्याशी मारलेल्या गप्पा, त्यांना कामात केलेली मदत…. सगळे अगदी सगळे प्रसंग आपणच जगतोय असं वाटावेत इतके मनाला भिडून जातात. काही ठिकाणं तर अशी… `अरे विठ्ठला, गडबडीत भलतंच काय उचलतोस. तुझा रत्नहार आणि शेला तर घेऊन जा`...असं आपणच विठ्ठलाला हाक मारून सांगावं असं वाटायला लागतं वाचताना. भाषा, वर्णनशैली फार साजिरी आहे. पुस्तकातला `साजिरी` हा शब्द एकदम आवडून गेलाय. एखादा चेहरा पाहिल्यावर कसं आपल्याला कळून जातं ना की, ही व्यक्ती मायाळू आहे किंवा तुसडी आहे वगैरे…तसं पुस्तकाच्या सुरुवातीलाच यातल्या भाषेबद्दल आपुलकी, प्रेम वाटायला लागतं. भाषा साधी पण सुंदर, शब्दांचा वापर असा की यापेक्षा वेगळा शब्द इथं शोभला नसता असं वाटायला लागेल असा. अनवाणी पायाला चटके बसावेत इतकं हवामान अजून बदललं नव्हतं…यासाठी `अजून मातीने माया सोडली नव्हती`... किती सुरेख वाक्य आहे ना! अशी कितीतरी वाक्य आपल्याला त्यांच्या प्रेमात पाडायला लावणारी यात सापडतील. एकूणच सांगायचं झालं तर पुस्तक अप्रतिम आणि सगळ्यांनी आवर्जून वाचावं असंच आहे. एकाच लेखकाची पुस्तकं सलग एका मागोमाग एक अशी माझ्याकडून वाचली जात नाहीत. पण आता खुणावतंय ते… `जोहार मायबाप जोहार`. ...Read more