दोस्त ` व. पू. काळे यांचे माझ्या वाचनात आलेले तिसरे पुस्तक. एकुण २१ कथांचा संग्रह असलेले हे पुस्तक अत्यंत वाचनीय आहे. प्रत्येक कथेत व. पू. च्या आयुष्यात आलेल्या व्यक्तींचे विवरन अत्यंत सुंदर भाषेत केलेले आहे. व. पू. चा हा कथासंग्रह काही अंशी व्यक्तिित्रनाशी साधर्म्य दाखविणारा आहे. व. पू. चा हा कथासंग्रह वाचताना कधी एके काळी त्यांच्या कथाकथनानी जनमानसावर कशी मोहिनी घातली असावी, ह्याची प्रचिती आल्याशिवाय राहत नाही. ...Read more

एका रद्दीच्या दुकानात वपु मला भेटले. ‘मोडेल पण वाकणार नाही’ ह्या विलक्षण कथासंग्रहाच्या रुपात! पुस्तक तसं जुनं होतं. पानं पिवळी झाली होती. दुमडली होती. पण त्यामुळेच मला ते पुस्तक जास्त भावलं. जुनी, कोनाड्यात लपून बसलेली, धुळीने माखलेली पुस्तकं निराळच! इन मीन दहा रुपयेला मी ते पुस्तक विकत घेतलं. घरी जाऊन वाचलं.. आणि वाचून झाल्यानंतर मनात एक वादळ उठलं. कधी न अनुभवलेलं! काही पुस्तकं विसरता येत नाही. मी सांगू शकेल की हेच ते सुंदर पुस्तक ज्याने मला मराठी साहित्याची गोडी लाऊन दिली. वपुंना नमन! बरं, वपुंचे माझे हे दुसरे पुस्तक. पुस्तक तसं छोटं, मजेदार आणि अंतर्मुख करणारं आहे. पण ह्यास माझा संमिश्र प्रतिसाद आहे. यात काही कथा अतिशय अर्थपूर्ण आहेत तर काही अगदीच टुकार. काही विनोदी आहेत तर काही धूसर. काही वास्तविक आहेत तर काही अविश्वसनीय. पण हं, सर्व गोष्टींना वपुंचा खास असा ‘टच’ आहे. त्यांची भाषा वाचण्यास अतिशय सोप्पी आहे. गमतीशीर संवाद आहेत.. आणि विशेष म्हणजे, आनंदलहरीत ते केव्हा मनाला चटका लावून जातात ह्याचा पत्ता लागत नाही! पुस्तक वाचून होतं तरी त्या गोष्टी, ते प्रसंग आणि त्या व्यक्ती मनात रेंगाळत राहतात. कधी संध्याकाळचा चहा पितांना आठवतात, तर कधी झोपेतून उठल्यावर अपोआप समोर येतात. मी स्वतः नवीन व्यक्तींमध्ये वपुंची काही पात्रे पहिली आहेत. कथा संपते पण ती फक्त पुस्तकांमधली! मैत्रीये जमदाडे- माझी एक सखी. तिने एकदा बोलता बोलता अगदी सहज वपुंना रेखाटले. म्हणाली, “हे बघ, माणूस समजून घ्यायचा असेल तर वसंतराव पुरुषोत्तम वाचावं!” मी मान्य करतो. तुम्ही ऐकून चकित व्हाल पण वपु कधीच अमुक व्यक्ती असं का वागला किंवा तमुक पत्रामागील मनोविज्ञान कोणते, हे सांगत नाहीत. वाचक त्यामुळे आपल्या पद्धतीने अर्थ नी तर्क लावतात.. शिवाय हा एक प्रकारचा लेखक-वाचक संवाद! खरं तर ह्या पुस्तकात अश्या अनेक कथा आहेत जे ‘दोस्त’ ह्या शीर्षकाखाली मावणार नाहीत. पण हा रँडमपणा आवडून जातो. वपुंची एक वेगळी शैली आहे. प्रत्येक कथेत एक ‘फ्लो’ आहे. वाचतांना एक तंद्री लागते.. आणि फक्त शब्दांच्या जोरावर वाचकाला धुंध करून, त्याला एका कल्पनेच्या दुनियेत घेऊन जाणं, ह्यापेक्षा लेखकाला आणखीन काय हवंय? नाही? ...Read more

०वपु. च आणखीन एक पुस्तक आज वाचुन पूर्ण झालं. दोस्त, ह्या पुस्तका मध्ये वपु. च्या काही निवडक कथा आहेत. प्रमाणिक पणे, आणि स्वतःच्या तत्वाला सर्वस्व मानणारी अनेक पात्र वपु च्या कथा मध्ये वाचायला मिळतात. जीवन कस जगायला पाहिजे ह्याच आकलन होत. मला पडे चुरघळेल एक वेळ चालतील... पण पुस्तकाचं पान चुरघळ की स्वतःचाच खुप राग येतो. म्हणून कामाला जाताना पुस्तक बॅग मध्ये ठेवायचं सोडून दिलं. वाचायची हौस तर खुप आणि मिळेल तो वेळ वाचायला वापरायचा म्हणुन त्यावर पर्याय म्हणून ईबुक वरील साहित्य वाचायला सुरवात केली आहे. आणि त्यामध्ये वपु. पुस्तक मिळणं म्हणजे सोन्याहून पिवळं. प्रितम र. कातकर. ...Read more

दोस्त` यामध्ये विविध प्रकारच्या माणसांच्या कथा आहेत. स्वत:चा, स्वत:च्या कुटुंबीयांचा स्वाभिमान जपणारी, कोत्या स्वभावाची, हट्टी, बेडकासारखे विशिष्ट आखलेले जग असणारी, परिस्थितीवर मात करणारी, तिला शरण जाणारी, चाकोरीबद्ध जीवनाविरुद्ध कंटाळून बंड करणारी.. अशी ही माणसे आहेत. या माणसांचे स्वभाव, त्यांची सुखदु:खे, त्यांच्या समस्या, त्यांची स्वप्ने ही आपल्या आजूबाजूलाच आढळणारी आहेत. त्यांच्या आयुष्यात घडणारे प्रसंग आपल्या आयुष्यात कधीतरी घडलेले असतात किंवा इतरांच्या आयुष्यात त्याचे प्रतिबिंब बघितलेले असते आणि म्हणून ती माणसे आपली वाटतात. छोट्याशा कथाबीजाचे फुलवत फुलवत भावस्पर्शी कथेत रूपांतर करण्याचे वपुंचे कसब व सामर्थ्य, साध्या सोप्या संवादातून जीवनाचे एखादे तत्त्वज्ञान सांगण्याची त्यांची हातोटी, जीवनाकडे पाहण्याचा सकारात्मक दृष्टिकोन आपल्याला वेगळेच बळ देतो. कथासंग्रहाला ज्या कथेचे नाव दिले आहे; त्या कथेत या सर्वांचा परमोच्च बिंदू गाठला गेला आहे. ...Read more