* Front & back cover images are for illustration purposes only and the price of book is sold separately.
  • Original Book Title: LIVING HISTORY
  • Availability : Available
  • Translators : SUPRIYA VAKIL
  • ISBN : 9788177666670
  • Edition : 1
  • Publishing Year : FEBRUARY 2006
  • Weight : 0.00 gms
  • Pages : 588
  • Language : Translated From ENGLISH to MARATHI
  • Category : BIOGRAPHY
Quantity
Buying Options:
  • Print Books:
ONE OF THE MOST INTELLIGENT AND INFLUENTIAL WOMEN IN AMERICA REFLECTS ON HER EIGHT YEARS AS FIRST LADY OF THE UNITED STATES IN A REVEALING BOOK -PERSONAL, POLITICAL AND NEWSMAKING. DURING HER HUSBAND`S TWO ADMINISTRATIONS, HILLARY RODHAM CLINTON REDEFINED THE POSITION OF FIRST LADY. HOW THIS INTENSELY PRIVATE WOMAN NOT ONLY SURVIVED BUT PREVAILED IS THE DRAMATIC TALE OF HER BOOK. HILLARY CLINTON SHARES THE UNTOLD STORY OF HER WHITE HOUSE YEARS AND RECALLS THE CHALLENGING PROCESS BY WHICH SHE CAME TO DEFINE HERSELF AS A WIFE, A MOTHER, AND A FORMIDABLE POLITICIAN IN HER OWN RIGHT. MRS CLINTON WAS THE FIRST FIRST LADY WHO PLAYED A DIRECT ROLE IN SHAPING DOMESTIC POLICY; SHE WAS AN UNOFFICIAL AMBASSADOR FOR HUMAN RIGHTS AND DEMOCRACY AROUND THE WORLD; AND SHE HELPED SAVE THE PRESIDENCY DURING THE IMPEACHMENT CRISIS.
अमेरिकेतील सर्वात हुशार आणि प्रभावशाली महिलांपैकी एकाने तिच्या आठ वर्षांच्या युनायटेड स्टेट्सची फर्स्ट लेडी म्हणून प्रकट केलेल्या पुस्तकात प्रतिबिंबित केले आहे - वैयक्तिक, राजकीय आणि वार्ताहर. तिच्या पतीच्या दोन कारभारादरम्यान, हिलरी रॉडम क्लिंटन यांनी पहिल्या महिला पदाची पुन्हा व्याख्या केली. ही तीव्रपणे खाजगी स्त्री केवळ कशी वाचली नाही तर प्रचलित आहे ही तिच्या पुस्तकाची नाट्यमय कथा आहे. हिलरी क्लिंटन यांनी त्यांच्या व्हाईट हाऊसच्या वर्षांची अनकथित कहाणी शेअर केली आणि आव्हानात्मक प्रक्रियेची आठवण करून दिली ज्याद्वारे तिने स्वत: ला एक पत्नी, एक आई आणि एक मजबूत राजकारणी म्हणून परिभाषित केले. श्रीमती क्लिंटन या पहिल्या पहिल्या महिला होत्या ज्यांनी देशांतर्गत धोरणाला आकार देण्यात थेट भूमिका बजावली होती; ती जगभरातील मानवी हक्क आणि लोकशाहीसाठी एक अनधिकृत राजदूत होती; आणि महाभियोग संकटाच्या वेळी तिने अध्यक्षपद वाचवण्यास मदत केली.
Video not available
No Records Found
No Records Found
Keywords
"#MARATHIBOOKS#ONLINEMARATHIBOOKS#TRANSLATEDMARATHIBOOKS#TBC#TRANSLATEDBOOKS@50% #LIVINGHISTORY #LIVINGHISTORY #लिव्हिंगहिस्ट्री #BIOGRAPHY #TRANSLATEDFROMENGLISHTOMARATHI #SUPRIYAVAKIL #सुप्रियावकील #HILLARYRODHAMCLINTON "
Customer Reviews
  • Rating StarDAINIK LOKMAT 07-02-2007

    अ‍ॅड. हिलरीची कर्तृत्ववान कहाणी... जगात सामर्थ्यशाली व समृद्ध म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या अमेरिकेच्या माजी राष्ट्राध्यक्षाची पत्नी फर्स्ट लेडी ऑफ यू. एस. ए. - हिलरी रॉडहॅम क्लिंटन या जगन्मान्य व जबरदस्त व्यक्तीचे हे तेवढेच जबरदस्त आत्मकथन होय. जगातील ‘पवरफूल लेडिज’ च्या दहा क्रमांकात हिलरी यांचा समावेश झाला, तो केवळ त्या राष्ट्राध्यक्षांच्या पत्नी म्हणून नव्हे तर त्यांनी केलेल्या विविध क्षेत्रांतल्या प्रचंड कार्यामुळे! थोड्याच अवधीत एक स्त्री इतके प्रचंड कार्य करू शकते. अन् तेही जगभर सतत फिर राहून यावर सकृतदर्शनी विश्वास बसणे कठीण जाते. पण, वाचताना जसजशी पाने पुढे पुढे जाता तसतसे ते निखळ सत्य असल्याचे जाणवते. कारण प्रत्येक प्रसंग व घडलेल्या घटना तारीख वारासह सूक्ष्म तपशीलात दिलेल्या आहेत. आयुष्यातल्या सगळ्याच भूमिका त्यांनी यशस्वीपणे पार पाडल्या आहेत. ‘पारदर्शी आत्मकथनाचा हा एक आदर्श नमुना वाटतो. त्यातून अनुवादिका सुप्रिया वकील यांनी मूळ आशयास मराठीचा सुंदर साज चढविला आहे. मनोगतात लेखिकेने जरी म्हटले आहे, की हे पुस्तक त्यांच्या ‘व्हाईट-हाऊस’ मधील आठ वर्षांच्या अनुभवाचा परिपाक आहे’ तरी खरे ते तसे नसून त्या आठ वर्षांच्या आधीची कित्येक वर्षे व त्यानंतरचीही काही वर्षे यांचा समग्र इतिहास म्हणजे हे पुस्तक आत्मकथन होय. पुस्तकाची सुरुवात अमेरिकेच्या पार्श्वभूमीने होऊन त्याच प्रकरणात लेखिका हिलरी रॉडहॅम क्लिंटन हिने आपला जन्म (२६ ऑक्टों. १९४७), जन्मठिकाण, आपली आई, आजी, वडील, त्यांचा व्यवसाय, दुसऱ्या महायुद्धाचा त्यांच्या व्यवसायावर झालेला परिणाम, काका रसेल व त्यांचा झालेला शोकांतिक अंत अशा आपल्या माहेरच्या परिवाराची माहिती दिली आहे. आजीमुळे आपल्या आईचे बालपण किती खडतर गेले हे आठवून आजही त्यांना वाईट वाटते. आजीच्या वर्तणुकीचा एक प्रसंग त्यांनी सांगितला आहे. तो वाचून वाचकांनाही वाईट वाटते. एका छोट्या चुकीसाठी त्यांच्या आजीने त्यांच्या आईला (डोरोथी हॉवेल रॉडहॅम) एक वर्षभर एका खोलीत कोंडून ठेवले. या आजीचे वर्णन हिलरी यांनी ‘एक असमाधानी स्त्री... गूढ व्यक्ती’ असे केले आहे. त्यांच्यावर उत्तम संस्कार केले. आपल्या आई-वडिलांच्या आईचे-हन्नाह-वर्णन मात्र ‘एक धीट व निश्चयी स्त्री’ असे केले आहे. आईच्या आईने हिलरींना आपले माहेरचेही आडनाव लावण्याचा आग्रह केल्यामुळे त्यांच्या नावापुढे दोन्ही आडनावे आहेत. महायुद्धाच्या आर्थिक मंदीची झळ या कुटुंबाला लागून गरिबीच्या छायेत त्यांना कसे दिवस काढावे लागले, याचेही वर्णन लेखिकेने खूप मोकळेपणाने केले आहे. त्यांच्या कथनाला हा मोकळेपणा कायम शेवटपर्यंत टिकला आहे. आपल्या कुटुंबात झालेल्या अशोभनीय गोष्टी लेखक टाळत असतात, इथे मात्र लेखिकेने संदर्भाच्या ओघात सहजतेने सांगितल्या आहेत. बिल उच्चपदावर असताना बिलच्या रॉजर नावाच्या लहान सावत्र भावास कोकेन-सेवन व विक्री या गुन्ह्याबद्दल जबरदस्त शिक्षा झाली. त्या वेळी आपल्या अधिकाराच्या जोरावर त्याची सुटका करणे बिलला सहज शक्य झाले असते; पण त्यांनी पोलीस अधिकाऱ्यांना स्पष्टपणे सांगितले की, ‘तुम्ही तुमच्या कायदेशीर मार्गाने जा.’ आपल्या पतीची ही कर्तव्यकठोरता पाहून हिलरींना आपल्या पतीचा खूप अभिमान वाटला. आपल्या पतीबद्दल वाटणारा आदर व प्रेम त्यांनी प्रसंगानुसार अनेक ठिकाणी व्यक्त केलेला आहे. ‘जे घडले ते कथन केले’ या त्यांच्या दृष्टिकोनामुळे त्यांचे आत्मकथन इतके ‘पारदर्शी’ झाले आहे, की इतरत्र ते क्वचितच आढळते. ‘बिल क्लिंटन’ या पाचव्या प्रकरणात त्यांनी क्लिंटन यांच्या परिवाराविषयी सविस्तर सांगितले आहे. बिल यांचा जन्म १९ ऑगस्ट १९४६चा. त्याच्या वडिलांचा मृत्यू मे १९४६ मधला. म्हणजे बिलच्या जन्मापूर्वी साडेतीन-चार महिने अगोदर त्यांचे अपघाती निधन झाले. त्यांच्या २३ वर्षांच्या विधवा आईने भूलतज्ज्ञ परिचारिकेचे प्रशिक्षण पूर्ण करून त्या स्वयंनिर्भर बनल्या. याच प्रकरणात हिलरी, यांनी बिलशी झालेली पहिली भेट, त्यानंतर प्रेम व विवाह (११ ऑक्टो. १९७५) याविषयी वर्णन केले आहे. या वर्णनात त्यांचा दिलखुलास स्वभाव दिसून येतो. लग्ल अत्यंत साध्या पद्धतीने त्यांच्या दिवाणखान्यात झाले. सन १९८० मध्ये मुलीचा जन्म झाल्यानंतर त्या म्हणतात, १९८० हे वर्ष आमच्या दृष्टीने फार महत्त्वाचे होते. कारण त्या वर्षांत आम्हाला मातृपितृपद लाभलं होतं.’ संसाराला सुरुवात झाल्यानंतर जुन्या व स्वस्तातल्या वस्तू जमवून किती काटकसरीने त्यांनी दिवस काढले, याचे वर्णन पान १११ वर आलेले आहे. लग्नानंतर बिल अर्कान्सासला (त्यांचे गाव) युनियन ऑफ अर्कान्सास स्कूल ऑफ लॉ मध्ये शिक्षक म्हणून काम करू लागले तर हिलरी या ‘येल’ येथील आपले लॉचे शिक्षण सुरू असतानाच ‘चिल्ड्रेन्स डिफेन्स फंड’ (?.?.?.) येथे काम करू लागल्या. जेव्हा वेलस्ली इथे कायद्याचे शिक्षण त्यांनी पूर्ण केले त्याच दरम्यान राष्ट्राध्यक्ष निक्सन यांच्यावर वॉटरगेट प्रकरणी महाभियोग चालवला जाणार होता. त्यासाठी तयार करण्यात आलेल्या वकिलांच्या यादीत हिलरी यांचेही नाव होते. त्या निवडीने त्या खूप सुखावल्या, तरी मोठ्या जबाबदारीचे ओझेही त्यांना अस्वस्थ करू लागले. त्यातून ते कार्य अत्यंत गुप्तपणे चालणार असल्याने तीही काळजी त्यांना वाटत होती. व्हाईट हाऊसमध्ये राहत असताना (आठ वर्षे) एकदा अठरा हजार डॉलरच्या धनादेशाचा हिशेब लागत नव्हता. त्या वेळी ‘ट्रॅव्हल गेट’या नावाने त्यांच्यावर माध्यमांनी गदारोळ सुरू केला. अधिक तपासाअंती तो कार्यालयीन घोटाळा झाल्याचे लक्षात आले. या प्रकरणाबद्दल त्या म्हणतात, ‘बिल व मी व्हाईट हाऊसच्या भूमिकेत अननुभवी असू, पण राजकारणासारख्या आडदांड विश्वात पुरेसे मुरब्बी होतो. आघार दूर सारून सत्य जीवनावर आपले लक्ष कसे केंद्रित करायचे हे आम्ही जाणून होतो.’ (२०९). राजकारणातील आपला आत्मविश्वास, खंबीरपणा, चातुर्य व बुद्धिचापल्य हे अनेक प्रसंगी दोघांनी सिद्ध केले होते. परराष्ट्रीय धोरणाच्या बाबतीत अत्यंत उदार सर्वसमावेशक धोरण स्वीकारून त्यांनी जवळजवळ ७८ देशांचा सदिच्छा दौरा करून अमेरिकेबद्दल अनुकूल मत बनवण्यात ते यशस्वी झाले. अनेकदा हिलरी यांनी एकटीनेही दौरे केले आहेत. जवळजवळ सर्व खंड, उपखंड, युरोपातील श्रीमंत व तंत्रज्ञानात विकसित असलेल्या राष्ट्रांपासून ते दक्षिण आफ्रिकेतल्या अत्यंत गरीब व मागासलेल्या राष्ट्रांपर्यंत व भारत, पाकिस्तान, नेपाळ, श्रीलंका यासारख्या विकसनशील देशांत त्यांनी दौरे करून त्या त्या ठिकाणच्या समस्या जाणून घेतल्या. काही राष्ट्रांना सढळ मदतही केली. या विषयी एके ठिकाणी त्या म्हणतात, ‘मी जेव्हा राष्ट्राध्यक्षांच्या समवेत दौऱ्यावर असायची तेव्हा स्त्रिया व मुले यांच्याशी निगडित समस्या, आरोग्य सुविधा, सार्वजनिक शिक्षण, मानवी हक्क व पर्यावरण अशा प्रश्नांवर विशेष भर द्यायची’ (४१८). जॉर्डन इस्रायल यांच्यातील शांतता करारावर बिल यांच्या स्वाक्षऱ्या असून, हा करार बिलच्या पराराष्ट्रीय संबंधातला एक अत्यंत महत्त्वाचा ‘माईल स्टोन’ ठरला. त्या वेळी त्यांनी इजिप्तलाही भेट देऊन मैत्रीचे संबंध अधिक घट्ट केले. नेल्सन मंडेला यांच्या २७ वर्षांच्या प्रदीर्घ कारावासानंतर दक्षिण आफ्रिकेचे ते राष्ट्रप्रमुख बनले तेव्हा त्यांच्या सन्मान सोहळ्यास जाताना हिलरी यांनी आपल्या सोबत अनेक आफ्रिकन- अमेरिकन अधिकाऱ्यांनी नेले होते. हेतू हाच होता, की त्यांना ‘आपलं माणूस’ वाटणाऱ्या मंडेलांच्या भव्यदिव्य सत्काराचा आनंद त्यांनीही लुटावा. इतके हिलरी यांचे मन मोठे व कनवाळू होते. मंडेलांशी त्यांचे व त्यांच्या मुलीचे- चेल्सीचे सलोख्याचे संबंध होते. मुलीच्या निकोप वाढीसाठी दक्ष असणारी ही माता मुद्दाम आपल्या मुलीस दौऱ्यावर नेऊन वेगवेगळ्या अनुभवाची संधी द्यायची. एड्स जागृतीच्या कार्यासाठी बिल दांपत्य भारतात आले असताना सोबत त्यांची मुलगीही होती. तिनेही त्या कार्यात सहभाग घेतला होता. आपल्या मुलीने सामान्य मुलीप्रमाणे राहावे, असे संस्कार हिलरीने बालपणापासून तिच्यावर केले होते. जगात निरनिराळ्या देशांत जी हत्याकांडे सुरू होती, त्यावरून बिलने दहशतवादाचा इशारा आपल्या संरक्षण विभागास दिला होता. भविष्याचा वेध घेण्याची दृष्टी त्यांच्याजवळ होती. ते ज्या मार्गावरून चालत होते तो राजमार्ग नव्हता, उलट सत्त्वपरीक्षेचे, चारित्र्यहननाचे अनेक प्रसंग त्यांच्यावर आले. पण प्रत्येक वेळी असीम मनोबल असलेल्या हिलरीने स्वत: कवच होऊन त्यांचे संरक्षण केले. परमेश्वरावर त्यांची अढळ श्रद्धा होती. गंमत म्हणजे व्हाईट हाऊसमधील घडलेल्या काही घटनांमुळे अतिंद्रिय शक्तीवरही त्यांचा विश्वास होता. त्या स्वत:बरोबर कायम छोटी डायरी ठेवून आपल्या खाजगी कामाच्या नोंदीबरोबर स्फूर्तिदायक वचने, म्हणी व आपल्या आवडत्या पवित्र ग्रंथातील सुवचने लिहून ठेवत. एका कॅन्सर रुग्णाने लिहिलेल्या एका पुस्तकातील एका वाक्याने त्यांना आपल्या कार्याची नवी दिशा मिळाली. ते वाक्य म्हणजे, ‘माझ्या आजाराम मला जाणवलं, की आपल्या समाजामध्ये काहीतरी हरवलं आहे. ते म्हणजे काळीज व बंधुत्वाची भावना.’ संवेदनशील मनच अशा वाक्यातून काही बोध घेऊ शकते. आपल्या वैचारिक घडणीत इलिनार रुझवेल्ट यांचा फार मोठा वाटा असल्याचे त्या आवर्जून सांगतात. सन २०००च्या फेब्रुवारीत ‘न्यूयॉर्क सिनेट’साठी स्टेटयुनिव्हर्सिटीत आपली उमेदवारी जाहीर केली तेव्हा तिथल्या जनसमूहाचा उत्स्फूर्त प्रतिसाद त्यांना मिळाला अन् त्या न्यूयॉर्क सिनेटच्या पहिल्या महिला सदस्य ठरल्या. त्या आनंददायी निकालानंतर त्या म्हणतात, ‘‘आठ वर्षे मला बिरूद होतं, पण पद नव्हतं, आता मात्र मी ‘नवनिर्वाचित सिनेटर’ होते.’’ (५५५) . बिलच्या आठ वर्षांच्या यशस्वी कारकिर्दीनंतर अल गोर यांना मागे टाकून बुश राष्ट्राध्यक्ष म्हणून निवडून आले अन् बिल, हिलरी व चेल्सी व्हाईट हाऊसमधून बाहेर पडले ते तिथल्या सर्व कर्मचाऱ्यांच्या शुभेच्छा व आठवणीरूपी रंगीबेरंगी फुलांचा पुष्पगुच्छ बरोबर घेऊन! मुखपृष्ठावर हिलरी यांचे प्रसन्न छायाचित्र आहे. पान २१४ ते २३४ मधील सुंदर छायाचित्रे म्हणजे या पुस्तकाचे एक आकर्षण आहे. जणू हिलरी व बिल यांचा जीवनपटच आहे. अनुक्रमणिकेत एकूण ३८ प्रकरणे आहेत. (पण त्यांना क्रम नाहीत.) एका जागतिक कीर्तीच्या कर्तृत्वान व संवेदनशील स्त्रीचे हे आत्मकथन असले तरी त्यात जगाचा इतिहास, खंड-उपखंडातील राष्ट्रांचे आपापसातील संबंध म्हणजेच जागतिक राजकारण, जागतिक राजकारणातील अमेरिकेचे स्थान याविषयी महत्त्वाची माहिती मिळत असल्यामुळे इतिहासप्रेमींनी, राजकारणात रुची असणाऱ्यांनी व करियर करणाऱ्या सर्व महिलांनी हे आत्मकथन आवर्जून वाचावे असे आहे. ...Read more

Write Your Own Review
  • Default typing language is Marathi. To type in English press Ctrl+G key combination
Submit Review
PLEASE SEND YOUR AUDIO REVIEW ON editorial@mehtapublishinghouse.com

Related Books

People Who Bought This Item Also Bought

Latest Reviews

SARTH
SARTH by DR. S. L. BHYRAPPA Rating Star
हेमंत सांबरे

गेल्या तीन दिवसांत ही कादंबरी वाचून पूर्ण झाली .. ही कादंबरी वाचून होताच मन अगदी सुन्न होऊन गेले आहे . त्याचबरोबर अनेक संमिश्र भावना मनात दाटून आल्या आहेत . #आवरण ही जगप्रसिद्ध कादंबरी वाचल्यानंतर भैरप्पा यांच्या बद्दल मनात खूप आदरभाव निर्माण झाला होा . त्यानंतर त्यांचे हे दुसरे पुस्तक म्हणजे #सार्थ आज वाचून पूर्ण केले. या कादंबरीची कथा सातव्या शतकात घडत असते . *नागभट्ट* हा कादंबरीचा नायक आहे . हा नागभट्ट तुमच्या माझ्या सारखा एक सर्वसामान्य मनुष्य आहे . भैरप्पा यांनी त्याच्या नजरेतून त्या काळात घडत असलेल्या अनेक घटनांचा सूक्ष्म आढावा आपल्या समोर अतिशय समर्थपणे मांडला आहे . हे सातवे शतक म्हणजे असे होते की वैदिक धर्माचा प्रभाव जरी जनमानसात असला तरी , बौद्ध धर्माने ही आपली पाळेमुळे पूर्ण निदान उत्तर भारत , पूर्व भारत या भागात पसरवली होती . एक सामान्य मनुष्य म्हणून नागभट्टच्या मनात सुरू असलेली विविध द्वंद , त्याची वैदिक धर्म की बौद्ध धर्म याविषयी झालेली द्विधा मनस्थिती ही लेखकाने अचूक टिपली आहे . अनेक चर्चांमधून बौद्ध तत्त्वज्ञान , वैदिक तत्त्वज्ञान यांची ओळख अतिशय सोप्या भाषेत लेखक आपल्याला करून देतात , ते वाचताना आपल्या चित्ताला एक वेगळेच समाधान मिळत राहते .. या सर्व तत्त्वज्ञानाची प्रदीर्घ चर्चा , नायकाला येत असलेले वेगवेगळे अनुभव यातून आपणही समृध्द होत जातो . मधल्या काळात नायक मथुरेला येऊन राहतो . तेव्हा तिथल्या एका नाटक मंडळींबरोबर ओळख होऊन नायकाला त्यांच्या एका नाटकात प्रत्यक्ष *कृष्णाची* भूमिका करायला मिळते . तेव्हा त्याचे नाव *कृष्णानंद* असे होते . या भूमिकेमुळे नायकाला त्या भागात प्रचंड प्रसिध्दी मिळते . या नाटकातील असलेली त्याची नायिका चंद्रिका या सुंदर स्त्री बरोबर त्याचा विशेष स्नेह होऊन त्यांचे प्रेम ही जुळते . एखादी गोष्टीचा प्रचंड अभ्यास करून त्याला मांडणे यात भैरप्पा यांचा हात कदाचित फार कमी लेखक धरू शकतील . ही कादंबरी वाचतानाही प्रत्यही जाणवत राहते . याच काळात आद्य शंकराचार्य व मंडणमिश्र यांच्यातील झालेल्या जगप्रसिद्ध वादावर दोन ते तीन प्रकरणे या पुस्तकात आली आहे . या दोन दिग्गज वैदिक ऋषी बद्दल मी इतर अनेक ठिकाणी खूप ओझरते उल्लेख ऐकले होते , पण या कादंबरीत विस्तृत माहिती मिळाली , व एक वेगळेच समाधान मिळाले . कादंबरीचा शेवट आपल्याला पुस्तकातील आधीच्या अनेक कथावस्तू पासून एका वेगळ्याच दुनियेत घेऊन जातो .. याच सातव्या शतकात वायव्येकडून अरब लोकांची आक्रमणे सुरू झाली होती . तोपर्यंत भारतवर्षात लढली जाणारी युद्ध फक्त रणांगणावर लढली जात , त्याचा सामान्य जनतेला कुठलाही त्रास होत नसे . पण अरबांनी केलेल्या आक्रमण मुळे भारताचा सांस्कृतिक ढाचा कसा उद्ध्वस्त होऊ लागला याचे अचूक व सत्य वर्णन भैरप्पा यांनी केले आहे . ते वाचताना तेव्हाही हिंदूंची सद्गुण विकृती ( अनावश्यक असलेली अती सहिष्णुता ) कशा प्रकारे हिंदूंचा नाश करते हे ही त्यांनी सांगितले आहे . ती सर्व शेवटची प्रकरणे आपण सर्व हिंदूंनी मुळातच वाचण्यासारखी व अभ्यास करण्यासारखी आहे . एका प्रसंगात जेव्हा काही राजे एकत्र येऊन अरबांवर आक्रमण करण्याचे योजतात , तेव्हा धूर्त अरब त्या गावातील सूर्यमंदीर भ्रष्ट करायची धमकी देऊन त्या गावातील लोकांना युद्ध करण्यापासून व बाहेरून आलेल्या सैनिकांना सहाय्य न करण्याचे वचन घेतात . त्यामुळे जे नको तेच होते , व हळूहळू तो प्रदेश अरबांच्या ताब्यात जाऊन तेथला बौद्ध , वैदिक हिंदू धर्म नष्ट होऊ लागतो , याचे विदारक वर्णन आपल्यासमोर येते . हे वाचताना मला १७५१ साली नानासाहेब पेशव्यांनी काशी वर आक्रमण करून ते क्षेत्र मुक्त करण्याच्या प्रसंगाची आठवण झाली . तेव्हाही काशी मधील जनतेने नानासाहेब पेशव्यांना रोखले होते , नाहीतर तेव्हाचा ज्ञानवापी मंदीर मुक्त झाले असते ... तेव्हाही हिंदूंची सद्गुण विकृती आड आली जशी ती सातव्या शतकात ही आड आली होती .. असो --- अनेक अद्भुत प्रसंगातून आपल्याला ही कादंबरी घेऊन जात राहते ..सातव्या शतकातील भारताचे वर्णन वाचून आपण त्यावेळच्या राजांची वृत्ती , जनतेचा स्वभाव , साधू तसेच बौद्ध भिक्खू यांचे स्वभाव, त्यांचे विचार आपल्याला कळत जातात . लेखक आपल्याला नालंदा विद्यापीठ देखील दाखवून आणतो . त्याकाळात तेथील अध्ययन कसे चालत असे , हेदेखील आपल्याला वाचायला मिळते . पुस्तकाला कादंबरीची मोकळीक असली तरी आपल्याला ऐतिहासिक दृष्टिकोन ही मिळतो , हे नक्की ! ही कादंबरी वाचून होताच, भैरप्पा यांच्या इतर सर्व कादंबऱ्या व पुस्तके वाचण्याची उत्सुकता निर्माण झाली आहे , व ती इच्छा ही लवकरच पूर्ण होईल ही आशा! ...Read more